بررسی روان‌شناسانه فیلم «جهان با من برقص»ساخته سروش صحت/در ستایش زندگی

 سایت بدون- «جهان با من برقص»، تازه‌ترین اثر «سروش صحت» و نخستین فیلم‌سینمایی بلند اوست. این فیلم که این روزها روی پرده سینماهای سراسر کشور به نمایش درآمده، تاکنون بیش از پنج میلیارد تومان فروخته است. از بازیگران این فیلم می‌توان به علی مصفا، پژمان جمشیدی، جواد عزتی، هانیه توسلی و … اشاره کرد. در داستان این فیلم، جهان با بازی «علی مصفا» در اثر بیماری تا دو ماه دیگر بیشتر زنده نخواهد ماند. برادر جهان برای تولد او که شاید آخرین جشن تولدش باشد، دوستان او را دعوت کرده است. شایان ذکر است که جهان بعد از جدایی همسرش به همراه دخترش در شمال کشور زندگی می‌کند و این روزها با مسائل مختلفی درگیر است. در ادامه نگاهی روان‌شناسانه به این فیلم خواهیم داشت.    

پرداختن به یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم زندگی

تقابل مرگ و زندگی درون‌مایه فیلم «جهان با من برقص» است. مرگ یک از پیچیده‌ترین مفاهیم زندگی است که این فیلم به سراغش رفته است.  مواجه شدن با مرگ چه برای فردی که در آستانه آن قرار دارد و چه برای اطرافیان او، معمولا با درد و رنج بسیاری همراه است. نوع واکنش افراد در مواجهه با مرگ به شخصیت، افکار و نوع زندگی او بستگی دارد. بیمارانی که در آستانه مرگ قرار دارند، هم از نظر جسمانی و هم از نظر روحی شرایط پیچیده و توام با درد و رنج را سپری می‌کنند. طبق بررسی روان شناسان درباره این افراد واکنش‌های هیجانی آن‌ها پنج مرحله دارد. این مراحل از انکار و انزوا آغاز می‌شود و بعد به خشم، چانه‌زنی و سپس افسردگی و در نهایت به پذیرش این موضوع ختم می‌شود. البته هیجانات دیگری مانند ترس از مرگ، ناامیدی و امید و شوخ طبعی هم گاهی در بین همین مراحل رخ می‌دهد که شرایط روانی بیمار و اطرافیانش را تغییر می‌دهد.   دعوت به زندگی با اندیشیدن به مرگ در آموزه‌های دینی همواره به مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی پرداخته و به آن تاکید شده است. آگاهی به نزدیکی مرگ باعث افزایش کیفیت زندگی هم می‌شود. جملات و نقل‌قول‌های بسیاری از فلاسفه و اندیشمندان هم درباره اندیشیدن به مرگ گفته می‌شود ولی آن چه در ریشه همه این نقل‌قول‌ها مشترک است، دعوت به زندگی است. این‌که هر انسانی یک بار به این دنیا می‌آید و باید از این فرصت و تمام دقایق زندگی‌اش به نحو احسن استفاده کند، یکی از دلایل ترغیب کردن دانشمندان به فکر کردن درباره مرگ است.   

جوان‌ها، این فیلم را ببینند

در «جهان با من برقص» می‌بینیم که نقش اصلی فیلم یعنی «جهان»، مردی آرام و درون گراست، کمتر درباره موقعیت و شرایط خود با دوستان و اطرافیانش صحبت می‌کند و البته به نظر می‌رسد که اطرافیانش هم درگیر مسائل خود هستند و کمتر او را درک می‌کنند. در این فیلم به موضوعاتی چون از دست دادن عزیزان، ترس از تنهایی، عشق و جدایی پرداخته شده و به همین دلیل است که تماشایش به همه افراد توصیه می‌شود به خصوص جوان‌ترها. جوان‌هایی که خیلی زود در مسیر پر پیچ‌و‌خم زندگی، با خیلی از این مسائل روبه‌رو خواهند شد و چه بهتر که از الان، خودشان را برای مقابله با آن‌ها و مدیریت شرایط‌های آن‌چنانی آماده کنند.  

بیان دغدغه‌ها به شکل طنزآمیز

این فیلم سرشار از تکه‌های طنز است. ما بیننده‌ها در «جهان با من برقص» با دغدغه‌های شخصیت‌ها و دنیای آن‌ها آشنا می‌شویم. نکته جالب فیلم این است که مسائل و دغدغه‌های شخصیت‌های فیلم به شکلی طنز‌آمیز مطرح می‌شود و البته در فیلم پاسخی به آن‌ها داده نمی‌شود و شاید اصلا این دغدغه را ندارد. بیشتر به این نکته تاکید دارد که در دنیای زودگذر هیچ موضوعی ارزش آن را ندارد که آن‌قدرها برای خود و اطرافیان سخت بگیریم که زندگی را به کام خودمان، دوستان، فامیل، اطرافیان و … تلخ کنیم.  

دعوتی برای داشتن نگاهی دقیق‌تر به طبیعت

بیشتر سکانس‌های فیلم در طبیعت سرسبز و آرام شمال می‌گذرد. این فیلم به نوعی دعوتی است برای حضور و نگاهی دقیق‌تر به طبیعت و پدیده‌های آن. بخشش و گذشت از جمله موضوعاتی است که در فیلم به آن پرداخته شده است و بارها مزایا و تاثیرات مثبتش را به تصویر می‌کشد. صلح، بخشش و پذیرفتن یکدیگر پیام فیلم است. مرگ هم به عنوان بخشی از چرخه طبیعت است و نه پایان زندگی.   درس بزرگ این فیلم مرگ «جهان» و اندیشیدن دوستانش به آن موجب می‌شود که مرگ و اندیشیدن به آن در زندگی‌شان به طور نامحسوسی رخنه کند و هر یک درباره زندگی خود بیشتر تامل کنند. بعد از آن است که آن‌ها سعی می‌کنند اشتباهات و خطاهای خود و دیگران را بپذیرند و با یکدیگر کنار بیایند. درس بزرگ این فیلم، همین است. فیلم «جهان با من برقص» فیلمی درباره مرگ نیست، فیلمی است در ستایش زندگی که فرصت زیادی برای لذت بردن از آن نداریم.

ز این فیلم سرشار از تکه‌های طنز است. ما بیننده‌ها در «جهان با من برقص» با دغدغه‌های شخصیت‌ها و دنیای آن‌ها آشنا می‌شویم. نکته جالب فیلم این است که مسائل و دغدغه‌های شخصیت‌های فیلم به شکلی طنز‌آمیز مطرح می‌شود و البته در فیلم پاسخی به آن‌ها داده نمی‌شود و شاید اصلا این دغدغه را ندارد. بیشتر به این نکته تاکید دارد که در دنیای زودگذر هیچ موضوعی ارزش آن را ندارد که آن‌قدرها برای خود و اطرافیان سخت بگیریم که زندگی را به کام خودمان، دوستان، فامیل، اطرافیان و … تلخ کنیم.

  دعوتی برای داشتن نگاهی دقیق‌تر به طبیعت

بیشتر سکانس‌های فیلم در طبیعت سرسبز و آرام شمال می‌گذرد. این فیلم به نوعی دعوتی است برای حضور و نگاهی دقیق‌تر به طبیعت و پدیده‌های آن. بخشش و گذشت از جمله موضوعاتی است که در فیلم به آن پرداخته شده است و بارها مزایا و تاثیرات مثبتش را به تصویر می‌کشد. صلح، بخشش و پذیرفتن یکدیگر پیام فیلم است. مرگ هم به عنوان بخشی از چرخه طبیعت است و نه پایان زندگی.   درس بزرگ این فیلم مرگ «جهان» و اندیشیدن دوستانش به آن موجب می‌شود که مرگ و اندیشیدن به آن در زندگی‌شان به طور نامحسوسی رخنه کند و هر یک درباره زندگی خود بیشتر تامل کنند. بعد از آن است که آن‌ها سعی می‌کنند اشتباهات و خطاهای خود و دیگران را بپذیرند و با یکدیگر کنار بیایند. درس بزرگ این فیلم، همین است. فیلم «جهان با من برقص» فیلمی درباره مرگ نیست، فیلمی است در ستایش زندگی که فرصت زیادی برای لذت بردن از آن نداریم.