سایت بدون – مادر و فرزند هر دو به یک بیماری مبتلا شده بودند. دختر کمتر از ۳۰ سال داشت، اما ۲۰ سال زودتر به سندرم تونل کارپال مبتلا شده بود. نورولوژیست دلیل ابتلای مادر ۵۰ساله را خانهداری و خیاطی و علت ابتلای زودهنگام فرزند را استفاده افراطی از کیبورد لپتاپ و بیش از آن موبایل تشخیص داده بود. این روزها یکی از دلایل شایع مراجعه افراد ۳۰ تا ۵۵ ساله به متخصصان، ابتلای آنان به سندرم تونل کارپال است. دکتر شاهین صالحی، متخصص پزشکی ورزشی ضمن تأیید افزایش تعداد مراجعان مبتلا به این سندرم، درباره دلایل و راه های درمان و پیشگیری از ابتلا به این سندرم به نکات قابل توجهی اشاره کرده است. وقتی عصبهای میانی مچ دست که در کانالی به نام کارپال قرار دارند، دیگر فضای لازم و کافی برای فعالیت پیدا نمیکنند، دستها توان خود را برای نگه داشتن وسایل از دست میدهند و مشکل خود را به شکل گزگز، مورمور، اختلال حسی و حرکت در انگشتان، حالت برق گرفتگی، بیحسی و درد نشان میدهند. آنچنان که فرد حتی توان نگه داشتن یک لیوان یا بشقاب را در دست ندارد. متخصصان این فشردگی عصبهای مچ دست را سندرم تونل کارپال نامیدهاند.
علل بروز بیماری
شاید وقتی بدانید که بیشترین مبتلایان به سندرم تونل کارپال زنان میانسال حال حاضر
به
دلیل خانهداری یا فعالیت در مشاغلی همچون خیاطی و بافتنی هستند، شما هم
بگویید که سبک زندگی و نوع مشاغل در دنیای دیجیتال دیگر فرق کرده و در
آینده دیگر افراد با چنین مشکلی مواجه نخواهند شد، اما چنین فکری اشتباه
است، چرا که به گفته متخصصان کار زیاد با موبایل و رایانه اتفاقا میزان
شیوع این سندرم را در آینده میتواند افزایش دهد و حتی آمار مبتلایان مرد
را نیز بالا ببرد.
وقتی مچ دست به مدت طولانی در یک حالت فعالیت کند،
بدون آن که زمانی برای استراحت و انجام حرکات کششی داشته باشد، دیگر برای
او فرقی نمیکند که سبک زندگی ما چه باشد، زمانی که مچ دست دیگر توانش را
از دست بدهد، فعالیت خود را متوقف یا کاهش میدهد. بههمین دلیل
دندانپزشکان، کارگران ساختمانی، تصویرگران، قصاب ها، مکانیکهای خودرو و
رانندگان ماشینهای سنگین از جمله گروههای دیگری هستند که ابتلا به این
بیماری در بین آنها نیز شایع است.
انجام ورزشهای گلاید و ایجاد
زمانهای استراحت در حین انجام کار، تنها راه مراقبت از سلامت مچ دست و
پیشگیری از ابتلا به سندرم تونل کارپال است.
عوارض تونل مسدود شده
بیتوجهی
به سلامتی دستان، بخصوص مچ دست بسیار شایع است. به همین دلیل ابتلا به
سندرم تونل کارپال شایع ترین نوروپاتی محسوب میشود. اگر عصب میانی دست که
به انگشتان شست، اشاره، میانی و نمیی از انگشت سوم، قسمتی از کف دست متصل
است، آسیب ببیند و درمان نشود، عضلات کف دست کمکم شروع به کوچک شدن و
از دست دادن قدرت خود میکنند.
در
صورتی که فرد با علائم مذکور به یکی از متخصصان نورولوژی، ارتوپدی و طب
فیزیکی مراجعه کند، اولین گام برای تشخیص وضعیت بیمار، گرفتن نوار عصب و
عضله از دست است تا شدت بیماری مشخص شود.
اگر شدت گرفتگی تونل کارپال در
حالت خفیف تا متوسط باشد، استفاده از مچ بند، نرمشهای تخصصی، فیزیوتراپی و
طب سوزنی توصیه میشود، اما اگر شدت تنگی کانال زیاد باشد، جراحی آخرین
راه درمان است که برخی از بیماران به محض دریافت چنین پیشنهادی، ادامه
درمان را رها میکنند.
متاسفانه باور غلطی بین این افراد وجود دارد و
آنها گمان میکنند در صورت جراحی مانند چینی شکستهای میشوند که با بند
زدن به حیات خود ادامه میدهند. در صورتی که جراحی نکردن باعث تشدید مشکل و
چه بسا از کار افتادگی دستان فرد میشود تا جایی که فرد حتی برای مسواک
زدن ناتوان میشود. نکته بسیار مهم دیگر آنکه، برخی افراد در فرآیند درمان
به محض آن که درد آنها کاهش مییابد، دوباره فعالیتهای خود را در سطح
بالا آغاز میکنند با این گمان که مشکل رفع شده در صورتی که اگر فردی نیم
ساعت ورزش کند، اما در ازای آن چهار تا پنج ساعت بدون وقفه و استراحت مشغول
به کار شود، باعث میشود که اثر ترمیمی ورزش یا جراحی از بین برود و
اقدامات درمانی تاثیر لازم را نداشته باشد.
نقش بیماریها در ابتلا به سندرم کارپال
مبتلایان
به بیماریهای زمینهای، دیابت و افرادی که دچار کمکاری تیروئید هستند،
بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به این سندرم هستند. به همین دلیل کنترل
بیماری
به خصوص میان مبتلایان به دیابت بسیار حائز اهمیت است.
البته
بین مبتلایان ممکن است افرادی باشند که هیچیک از موارد مذکور درباره آنها
صدق نکند، اما به این سندرم مبتلا شده باشند که در چنین شرایطی تنها گزینه
باقی مانده موثر در بروز این بیماری، عوامل ژنتیکی است.