بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – «فرد مورد نظر» که طی هفته‌های اخیر در تلویزیون ایران با عنوان «مظنون» پخش شده، از موفق‌ترین و پرمخاطب‌ترین سریال‌های تلویزیونی سال‌های اخیر جهان بوده است. پخش این سریال در پنج فصل و مشتمل بر ۱۰۳ اپیزود از سپتامبر ۲۰۱۱ در امریکا و اروپا آغاز شد و در ژوئن ۲۰۱۶ پس‌از یک دنیا حادثه‌سازی و جذب میلیون‌ها مخاطب پایان گرفت و این در حالی است که پخش آن در شبکه «تماشا»ی ایران پس از ۶۰ اپیزود پایان گرفت و سیزون‌های چهارم و پنجم پخش نشد و تعیین تکلیف کاراکترها طبعاً در سیزون پنجم صورت گرفت و باقی ماندن بعضی کاراکترهای اصلی در ستیز ابر کامپیوترهای کنترل کننده زمین و رویارویی انسان‌های تحت اختیار آنان به این معنا است که شبکه‌های CBS و برادران وارنر که استودیوهای سازنده و توزیع کننده این سریال هستند، احتمال از سرگرفتن آن را در آینده برای خود قائل اند. در این سریال جنایی و دراماتیک و علمی- تخیلی، می‌بینیم که مایکل امرسون که ایفاگر نقش یک نابغه علوم کامپیوتری و استاد در کارهای رایانه‌ای به‌نام هارولد فینچ است، یک سیستم مافوق مدرن و پنهانی را برای دولت امریکا طراحی و در اختیار سران این‌کشور قرار داده است. طبق برنامه‌های این کامپیوتر، کارهای هر فردی در امریکا رصد و بواقع همه امور زندگی او پیگیری و جاسوسی می‌شود ولی دولت بی‌توجه به هرگونه برخورد شخصی بین انسان‌ها فقط آدم‌ها و اتفاقاتی را پیگیری و تلاش در مدیریت آنها می‌کند که برای حکومت امریکا و امنیت آن خطرناک باشد.
فینچ که از این قضیه و نحوه استفاده اختصاصی حاکمان امریکا از سیاست کامپیوتری استثنایی خود ناراضی است، رأساً وارد عمل می‌شود و برای این که جان مردم عادی را که هر روز با خطرات شهری یا مشکلاتی بزرگ از جانب اطرافیان خود مواجه هستند، حفظ کند، از مخلوق رایانه‌ای خود می‌خواهد هر خطر موجود را فقط با ابلاغ شماره‌ای به او که نشانگر فرد ظالم یا مظلوم است، اعلام دارد. فینچ برای این که قدرت واکنش و نجات افراد مظلوم و سرکوب تبهکاران را داشته باشد، یک مرد قدرتمند و بواقع «مأمور اجرا» را که جان ریس نام دارد و جیم کاویزل نقش او را بازی کرده است، استخدام می‌کند و هر روز مأموریتی را در این ارتباط به‌وی می‌سپرد. «ریس» اصلاً یک آدم عادی نیست و پیشتر یک مأمور قتل و عضو ویژه «سیا» بوده و صدها نفر را کشته و فینچ با یاری او پرونده‌های متعددی را تعیین تکلیف و جان‌های بسیاری را محافظت می‌کند و به آرامی و در گذر زمان مأموران اجرایی دیگری هم به تیم وی می‌پیوندند که جاس کارتر پلیس زن سیاهپوست شهر نیویورک با بازی تاراجی‌پی هنسون و لیونل فاسکو دیگر مأمور پلیس این شهر با بازی کوین چاپمن از آن جمله‌اند و کاراکترهای سمین‌شاو (با بازی سارا شاهی) و روت (با بازی ایمی اکر) هم این تیم را کامل تر می‌کنند، با این فرق که نحوه تکامل روت و تبدیل شدنش از یک گماشته اشرار به یک مأمور متمایل به فینچ و سرانجام عضو سیا یک پروسه زمانبر است. روت بواقع از کامپیوتری خط می‌گیرد که آن را سامری می‌نامند اما در اواخر سیزون پنجم سریال مظنون به دست یک مأمور نظامی سامری به‌نام جفری بلک ول (جاشوا کلوز) کشته می‌شود. در این میان به‌تدریج و بخصوص از اواسط سیزون دوم، سریال انباشته از کاراکترهای خوب و بد و البته موهوم و ناشناخته می‌شود که هر کدام به یک جناح موجود در جنگ قدرت در امریکا وصل هستند و کج‌کرداری و تخلف‌است که از در و دیوار و از عملکرد این مأموران چند جانبه می‌بارد و سریال، تماشاگران را به قلب این جنایات منتقل و افشاگری‌های جالبی را در این ارتباط ترسیم می‌کند.
آدم‌هـــــــــای جذاب، کامپیوترهای
خوب و بد
«فرد مورد نظر» کاراکترهای جذاب متعددی را طی پنج سیزون خود به تماشاگران معرفی می‌کند و همه این موجودات و حتی دو کامپیوتر بزرگ خوب و بد مخلوق‌های ذهنی جاناتان نولان هستند که طراح اصلی این سریال و نویسنده داستان‌های آن و ناظر بر بسط و پرورش آن بوده و این در حالی است که بارها در عنوان‌بندی اپیزودها نام سناریست‌های دیگری می‌آید که به انتخاب نولان متن آن قسمت را پرورش داده و نگاشته‌اند.از دیگر کاراکترهای بارز «مظنون» می‌توان به تبهکار بزرگی به‌نام جویی دوریان با بازی انریکو کولان تونی، مأموری مخفی به‌نام زو مورگان با بازی پیج تورکو، کال بیچر افسر فاسد و سیاهپوست پلیس نیویورک با بازی استرلینگ کی براون که در اواخر سیزون دوم کشته می‌شود و همچنین ال‌ساپینزا، مایکل کلی، کارا بونو و لسلی اودوم جونیور اشاره کرد که یا مأموران رسمی دولت و عضو سیا هستند یا آدم‌های سیستم مخوف دسیما که می‌کوشد جهان را در اختیار گیرد.
راهی بدون ادامه
با این حال سرآمد افراد جذاب این سریال همانا جان ریس با بازی عالی جیم کاویزل است که حتی یک لشکر هم قادر به کنترل او نیست و در راه حفظ آدم‌های تحت مخاطره از سخت‌ترین موانع عبور می‌کند و مرگ تلخ او در پایان سیزون پنجم عاملی است که خیلی‌ها می‌پندارند اشتباه بزرگ جاناتان نولان در پرورش قصه بوده و از سر گرفتن ماجراها در غیاب وی را به‌کاری بسیار سخت تبدیل کرده است زیرا خیلی‌ها می‌پرسند پس‌از مرگ ریس که با بازی کاویزل تبدیل به یکی از بهترین کاراکترهای اکشن تاریخ تلویزیون شده، دیگر چطور می‌توان «مظنون» را که به تار و پود ریس بشدت متکی است، ادامه داد و حتی باقی‌ماندن مغز کل ماجراها (هارولد فینچ) در صحنه هم راهی برای یافتن پاسخ این سؤال نیست.
تحسین منتقدان
پاسخ سؤال فوق هر چه باشد، اکثر منتقدان سینما و تلویزیون این سریال را تحسین کرده و موضوعات و طرز پردازش آنها را هنرمندانه دانسته‌اند. دیوید ویگاند از نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل نوشته است: «خصلت برجسته سریال مظنون این است که به جای هیاهو به راه انداختن در عصر پس‌از ۱۱سپتامبر، فضای منطقی‌تری را در این ارتباط ترسیم می‌کند و هشدارهایش همسو با فضای واقعی جوامع غربی و نگرانی‌های موجود است.»
دیوید هینکلی از نیویورک دیلی نیوز آورده است: «این که دراین مجموعه تأکید می‌شود مناسب‌ترین راه کاهش جرایم جلوگیری از وقوع آنها است، بسیار بهتر از راه‌حل‌های معیوب دولت امریکا است که پس‌از واقعه ۱۱ سپتامبر به بهانه سرکوب آشوبگران به لشکر‌کشی‌های بی‌حاصل در سطح جهان پرداخته است.» کاترین ترنداکستا از سایت «۱۰۹» این سریال را یکی از بهترین مجموعه‌های تلویزیونی در تمامی دوران در ژانر علمی- تخیلی و حادثه‌ای توصیف کرده و نوشته است: «اینکه یکی دو ابر کامپیوتر عناصراصلی در قلب یک مبارزه داغ برای تملک زندگی بشری توصیف شده‌اند، قدمی بلند و واقع گرایانه در راه شناسایی اهرم‌های جدید قدرت در دنیایی پست مدرن است؛ دنیایی که در تسخیر کامپیوترها و ماشین‌های کنترل کننده است و احساسات بشری در آن خفه شده و حتی کاراکترهای بسیار تأثیرگذار جان ریس و هارولد فینچ که علیه آن بپاخاسته‌اند، در عین کسب برخی موفقیت‌ها قادر به حذف کامل این هوش‌های مصنوعی عظیم نیستند و فرار موقتی از این مصادیق قدرت هم نشانه‌ای از نجات دائمی آنها و امثال آنان به شمار نمی‌آید.
منبع: Newyorker
شناسنامه
عنوان سریال: «فرد مورد نظر» (یا «مظنون»)
ژانر: جنایی- دراماتیک و علمی- تخیلی
خالق و نویسنده اصلی: جاناتان نولان
تعداد سیزون‌ها: ۵
شمار اپیزودها: ۱۰۳
شروع پخش اولیه: ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۱
پایان پخش: ۲۱ ژوئن ۲۰۱۶
استودیوهای تولید کننده: CBS، بد روبوت، کیلتر و برادران وارنر
تهیه کنندگان اصلی: گرگ پلیج من، جی‌جی ابرامز، برایان برک، کریس فیشر و استیفن سیمل
تصویربرداران: گونزالو آمات، استیفن مک نات و مانوئل بینه‌تر
تدوینگران: اسکات لرنر، اسکات پاول و رایان مالانافی
موسیقی متن: رامین جوادی
بازیگران اصلی: جیم کاویزل، تاراجی‌پی هنسون، مایکل امرسون، کوین چاپمن، ایمی اکر، سارا شاهی، پیج تورکو، استرلینگ کی براون، رابرت جان برک، مایکل کلی و لسلی اودوم جونیور
