بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
دو سال است که جایزه آکادمی «سینماسینما» به جشن های خصوصی سینما اضافه شده و سینمای ایران صاحب جشن سینمایی خصوصی دیگری هم شده است که دبیر آن یکی از روزنامه نگاران و منتقدان سینما است؛ کیوان کثیریان .
گلاویژ نادری: جشن های سینمایی زیادی در ایران برگزار می شود. از بزرگ‌ترین و فراگیرترین آن یعنی فیلم فجر تا خانه سینما، شهر، سلامت و… اما در این میان یکی دو جشن هم توسط بخش خصوصی برگزار می شود که مدیران آن تلاش می کنند رویه ای متفاوت از جشن های دولتی داشته باشند. اولین جشن خصوصی توسط مرحوم علی معلم، سردبیر ماهنامه دنیای تصویر با نام جشن حافظ برگزار شد. این مراسم برای اولین‌بار در سال ۱۳۷۶ برگزار شد. پنج سال بعد از آنکه «دنیای تصویر» به مطبوعات سینمایی و هنری ایران اضافه شده بود تا آغازگر مسیر و رویکردی تازه در گفتمان سینمایی باشد. مرحوم معلم از همان ابتدا تلاش کرده از بهمن ماه سال ۱۳۷۱ مجله متفاوتی از آنچه تا قبل از آن روی کیوسک های روزنامه فروشی رفته بود را ارائه کند. این تفاوت در قطع مجله تا مطالب و نویسندگانش و حتی عکس های روی جلد وجود داشت.
با اینکه تا آن سال نشریه های متفاوت سینمایی از مجله فیلم و گزارش فیلم گرفته تا جهان سینما و نقدسینما منتشر می شد اما معلم با این نیت وارد دنیای مطبوعات شد که مجله ای متفاوت از بقیه منتشر کند. حالا سه سال بعد از مرگ او این ماهنامه به همت همسر و فرزندانش همچنان منتشر می شود و اولین جشن سینمایی خصوصی ایران هم به روال برگزاری خود ادامه می دهد. جشن حافظ تمامی آثار سینمایی و تلویزیونی را با در نظر گرفتن تولیدات شبکه نمایش خانگی و اینترنت در طول یکسال مورد بررسی قرار می دهد. حتی ترانه هایی که برای سریال های تلویزیونی نوشته و خوانده می شود هم در این جشن مورد ارزیابی قرار گرفته و به برگزیده جوایزی اهدا می شود. امسال نوزدهمین جشن حافظ برگزار شد. این سومین سالی بود که این مراسم بدون حضور پایه گذارش جشن گرفته می شد اما عدم حضورش خلل چندانی در این جشن به وجود نیاورد. علی معلم با اینکه تلاش می کرد در همه‌چیز متفاوت از دولتی ها باشد اما جشن اش کماکان با همان شیوه جشن های دولتی برگزار می شد. داوران او همان افرادی بودند که در جشنواره های دولتی هم حضور داشتند تنها با این تفاوت که تعداد آنها بیش از جشنواره فجر و دیگر جشن های دولتی بود و البته نگاه ایدئولوژیک هم نداشتند و فیلم ها را فارغ از مسائل و مصلحت اندیشی های سیاسی ارزیابی می کردند، شبیه آنچه در جشن خانه سینما هم اتفاق می افتاد. تنها تفاوت این جشن با بقیه این بود که پرطمطراق تر از دیگر جشن ها برگزار می شد.
حالا دو سال است که جایزه آکادمی «سینماسینما» به جشن های خصوصی سینما اضافه شده و سینمای ایران صاحب جشن سینمایی خصوصی دیگری هم شده است که دبیر آن یکی از روزنامه نگاران و منتقدان سینما است. کیوان کثیریان سال ها در نشریات مختلف قلم می زد و سردبیری و… آنها را بر عهده داشت. چند سالی است که در هیات‌مدیره خانه سینما و شورای سیاستگذاری این خانه حضور دارد و به‌خوبی از نقص ها و اشکالات برگزاری جشن خانه سینما آگاه است. به خصوص از زمانی که این جشن هم به صورت آکادمیک برگزار می شود و تعداد زیادی از اهالی این خانه برگزیدگان خود را معرفی می کنند، به‌خوبی از نحوه رای گیری و جمع آوری آرا و حتی مشکلاتی نظیر لابی کردن و هم گروه شدن عده ای از سینماگران برای برگزیدن عده ای دیگر خبر دارد. از سوی دیگر او مدتی است که از هیات‌مدیره انجمن منتقدان و نویسندگان سینما هم کناره گیری کرده و پیش از آن جشن های این انجمن را برگزار می کرد. وقتی از حضور در هیات‌مدیره آن انصراف داد، به صرافت برگزاری جشنی خصوصی افتاد. همه اینها دست به دست هم داد تا او عزم خود را برای برگزاری جشنی به همان شیوه که درست تر و کم اشکال تر باشد، جزم کرد و آکادمی سینماسینما را که هم نام سایت خبری سینمایی است که خود مدیریت آن را برعهده دارد، به راه انداخت.
البته در برگزاری مراسم جشن و جایزه این آکادمی علی علایی هم او را همراهی می کند. آکادمی‌ای که برای دومین سال متوالی برگزیدگان خود را شنبه شب معرفی کرد. دو سال است که ریاست آن را کیانوش عیاری کارگردان شاخص سینما برعهده دارد و کثیریان دبیر آن است. امسال به گفته او ۸۶ نفر اعضای این آکادمی را تشکیل می دهند از میان کارگردانان، منتقدان، مدرسان سینما، مدیران سینمایی سابق و بازیگران که همه جزو اهالی سینما هستند و کثیریان تلاش کرده شاخص ترین آنها را گرد هم بیاورد. او قصد داشت تعداد اعضای این آکادمی را در دور دوم به ۱۰۰ نفر برساند اما اینطور که معلوم است امسال هم نتوانست آکادمیش را صد نفره کند. این افراد فیلم های اکران شده سال قبل را مورد ارزیابی قرار می دهند. ۲۰۷ روزنامه نگار سینمایی و فعال رسانه ای هم از بیش از ۶۰ رسانه مکتوب، آنلاین، اینترنتی و سمعی و بصری با آرای خود چهره موثر سال ۹۷ را از میان تمامی شخصیت های فعال در سینمای ایران برگزیدند. در این مراسم هشت جایزه در هشت رشته به برندگان اهدا شد که شامل بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین فیلمنامه‌نویس، بهترین بازیگر زن، بهترین بازیگر مرد، بهترین فیلمساز اول، بهترین فیلم مستند و بهترین فیلم کوتاه است. اعضای آکادمی باید به تماشای آثار سینمایی اکران‌شده در سال بنشینند. اگر خود در تولید و ساخت آن مشارکت داشته باشد، مجاز به رای دادن به آن اثر نخواهد بود و حالا دقیقا مشخص نیست چه تعداد از این اعضا به تماشای همه فیلم های اکران‌شده می نشینند و نظر کارشناسی و دقیقی درباره این آثار دارند و تنها به دوستی و شناخت از کار همکاران خود اکتفا نمی کنند.
عیاری این روزها در حال کارگردانی سریال تلویزیونی خود است و با شناختی که از او وجود دارد، نمی توان نقش کلیدی و تعیین کننده ای برای او در برگزاری این مراسم متصور بود. عیاری باعث اعتبار بخشیدن به این جشن می شود و در شورای سیاست گذاری این آکادمی حضور دارد.
در دومین دوره جایزه آکادمی سینماسینما نرگس آبیار به عنوان چهره موثر سینمای ایران معرفی شد. فیلمسازی که بیشترین جایزه را از جشنواره فجر سال گذشته گرفت و معلوم نیست تاثیرگذاری اش را چطور می توان در سینمای ایران بررسی کرد. از واروژ کریمی مسیحی هم برای پاسداشت یک عمر عشق به سینما تقدیر شد. کارگردانی که تنها فرصت ساخت دو فیلم را پیدا کرده است و در صحبت هایی که ایراد کرد، معلوم بود که خودش هم نمی داند چرا چنین جایزه ای را به او اهدا می کنند. این کارگردان بعد از دریافت جایزه اش گفت: «نمی دانم چه بگویم آیا این حرف هایی که دوستان درباره من زدند درست است یا نه؟ می خواهم تشکر کنم از اعضای آکادمی سینماسینما که این لطف را در حق من کردند اما واقعیت این است که هنوز توجیه نشدم چرا من. برای اینکه معمولا این بزرگداشت ها را یا برای جوانانی می گیرند که کار را شروع کردند یا برای تشویق یا برای بزرگانی که کاری در سطح جهانی ساختند. مورد سوم مثل تودیع است که فکر نمی کنم دوستان آکادمی درباره من نظرشان این بوده ولی به هر حال من نمی خواهم بروم. در این سینما می مانم. سینما برای ما چوبی است که بندباز آن را در دست گرفته و روی طناب راه می رود. اگر چوب را از او بگیرند زمین می خورد. سینما را از آدم هایی مثل من بگیرند نمی دانیم چه کنیم ما با این بزرگ شدیم و خواهیم مرد. امیدوارم فرصت دیگری پیش بیاید کار دیگری بسازم.»
سعید پورصمیمی هم که برای اهدای جایزه به او روی صحنه آمده بود، از اینکه این جایزه به کسی تعلق می گیرد که نتوانسته یا نگذاشتند او کار کند، متعجب بود و گفت: «خیلی پیش از اینکه سینما را شروع کنم شنیده بودم که به دستیار کارگردانی به نام واروژ کریم مسیحی، هر چه می گویند فیلم بساز می گوید زود است. بالاخره واروژ بعد از ساخت چند فیلم داستانی کوتاه «پرده آخر» را ساخت. با تمام شدن این فیلم دو اتفاق افتاد. اول اینکه وقتی فیلم را نشان دادند همه شگفت زده شده بودند. این فیلم هم از لحاظ تجاری و هم برای فرهیختگان جذاب بود. دوم اینکه سال بعد که فیلم را نمایش دادند فروشش با شکست عجیبی مواجه شد. فیلم غیر از اینکه مورد تایید اهل فن بود برای عامه هم جذاب بود. اما برای من همیشه این سوال است که چرا فروش نکرد. در طول این سال ها هم خیلی ها گفتند عجب فیلمی بود. این یک معما است که فیلمی که از نظر هنری خیلی حائز اهمیت است، فروش نمی کند. گویا سرنوشت اینطور رقم خورده بود یا آن را رقم زده بودند که فیلم بعدی آقای واروژ کریم مسیحی در گروی استقبال از این فیلم باشد. الان دوستمان اعلام کرد به مناسبت یک عمر فعالیت، من بغض کردم. کدام فعالیت؟ کی گذاشتند کار کند؟ دردآور است که قدرش را نمی دانیم. الان هم نمی دانم بتواند کار کند یا نه. دستش را بگیریم.»
در این مراسم،«مغز های کوچک زنگ زده» سه جایزه کارگردانی، بهترین فیلم و بهترین بازیگر مرد را گرفت. محسن امیریوسفی هم اولین جایزه را برای نوشتن فیلمنامه «آشغال های دوست داشتنی» دریافت کرد. جایزه بهترین فیلمساز اول به کارگردان «شماره ۱۷ سهیلا» و بازیگرش زهرا داوودنژاد داده شد و جایزه بهترین فیلم کوتاه به کریم لک زاده برای «ماچ سینمایی» و بهترین فیلم مستند به بابک بهداد برای ساخت «بهارستان، خانه ملت» تعلق گرفت.
