بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – مسیرش دشوار است ، رسیدن به آن ساده نیست اما هر کس که این راه را در میان کوه ها و ارتفاعات پشت سر گذاشته در انتهای مسیر گفته است که می ارزید، صحبت از جایی است که چند جاذبه گردشگری را با هم دارد.شما اگر اهل تاریخ باشید که این بنا می تواند شما را به قلب اتفاق ها و داستان های تاریخی جذاب ببرد ، اگر اهل معماری هستید می توانید از قدرت دژی لذت ببرید که دشمنان را بیست و چند سال پشت در خود نگه داشت و اگر اهل منظره و طبیعت باشید از آن بالا همه چیز زیباتر است ، بله این جا قلعه یا دژ بابک است …
دژ نفوذ ناپذیر
از آثار معماری و برخی از سنگ‌های زبره تراش و روش چفت و بست سنگ‌ها و ملات ساروج و اندود دیوارها از نوعی گچ و خاک می‌توان دریافت که ساختمان این دژ و قلعه در روزگار اشکانیان و بخصوص ساسانیان ساخته شده است.این دژ در قرون دوم و سوم و تا چند قرن پس از آن مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته و تغییراتی در آن به وجود آمده و الحاقاتی در بنا ایجاد شده است اماعمده شهرت این قلعه به عصر بابک برمی گردد
این قلعه در سده چهارم هجری محل فرماندهی بابک خرمدین بود .قلعه بابک که به نام‌های قلعه بابک، دژ بابک، بذ و قلعه جمهور هم معروف است دژ و مقر سردار تاریخی ایران، بابک خرمدین بوده است که در هنگام قیام بر علیه دستگاه خلافت عباسی در قرن سوم هجری ساخته شده است.
بابک خرمدین و یارانش به مدد دژی کهن که به قلعه بابک شهرت یافته، به مدت بیست و چند سال لشکریان عباسی را که به قصد محاصره و سرکوب جنبش خرم‌دینان آمده بودند، در کوه‌ها سرگردان و با شبیخون‌های خود آن‌ها را از دم تیغ گذرانده و وادار به فرار می‌کردند. موقعیت استراتژیک قلعه بابک به گونه‌ای است که به گفته بلعمی یک مشت مردجنگی می‌توانند از آن در برار سپاه چند هزار نفری محافظت کنند.
به لحاظ سوق‌الجیشی موقعیت استقرار بنا بر فراز قله به گونه‌ای ست که بیست نفر سپاهی قادر بوده‌اند هجوم یک سپاه صدهزار نفری را مانع شوند و تلفاتی هم نداشته باشند، چرا که تیر و کمان و اسلحه معمول زمان به سربازان و مستحفظانی که بر بلندی موضع می‌گرفتند، به جهت بعد مسافت کارگر نمی‌افتاده است. بدون این که قصد اغراق در بین باشد موقعیت مستحکم قلعه و دژ آن چنان اعجاب‌انگیز است که از نبوغ نظامی و آگاهی کامل بنیان‌گذار آن حکایت می‌نماید. از همین جا بوده که بابک خرمدین و یارانش به مدت بیست و چند سال لشکریان عرب را که به قصد محاصره و سرکوب جنبش او آمده بودند، در کوه‌ها سرگردان و با شبیخون‌های خود آن‌ها را از دم تیغ گذرانده و وادار به فرار می‌کردند.
موقعیت جغرافیایی
قلعه بابک در فاصله یک ساعت و نیمه از اهر و سه ساعته از تبریز قرار دارد.، اما نزدیکترین شهر به آن کلیبر است، بروید تبریز و از آنجا راهی کلیبر شوید. از جاده کلیبر تا قلعه بابک حدود سه کیلومتر فاصله است.
کلیبر شهریست سرسبز، در دامنه کوه و کنار جنگل. از کلیبر که بروید به جاده‌ای می‌رسید که به جاده قلعه بابک معروف است این جاده آسفالت است. وسط راه یک جاده خاکی‌ست برای طبیعت گردانی که می‌خواهند کل مسیر را پیاده تا قلعه بروند. اما همان راه آسفالت را با ماشین هم می‌توانید بروید تا جایی که جاده خاکی و جاده آسفالته یکی می‌شوند و چه بخواهید و چه نخواهید باید بقیه راه را پیاده بروید.
دژ بابک خرمدین، قلعه‌ای است بر فراز قله کوهستانی در حدود ۲۳۰۰ تا ۲۷۰۰ متر بلندتر از سطح دریا. اطراف این قلعه را از هر طرف دره‌های عمیقی با ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر عمق فراگرفته است و تنها از یک سو راهی باریک و صعب‌العبور برای دسترسی به این قلعه وجود دارد.
قبل از رسیدن به دروازه قلعه و ورود به بنای مستحکم دژ باید از معبری عبور کرد که به صورت دالانی است و از سنگ‌های منظم طبیعی شکل گرفته و تنها گنجایش عبور ۱ نفر را دارد و دو نفر به سختی می‌توانند از آن بگذرند. فاصله این معبر تا باروی قلعه در حدود ۲۰۰ متر است و مقابل آن قرار دارد. از همین نقطه است که صعوبت راه و ابهت خاص این قلعه رفیع و موقعیت خیره‌کننده آن بیننده را به اعجاب وا می‌دارد.مسیری صعب العبور که از یک سمت مشرف به دره‌ای است با جنگل‌های تنک و ژرفایی در حدود ۴۰۰ متر که به صورت تیغه و دیواره تا قعر دره ادامه دارد.
امتداد بصری معبر در نهایت به دروازه قلعه ختم می‌شود و دقیقاً در راستای آن قرار دارد که باعث می‌شود ورود هر تازه وارد و سپاهی و غیره از طریق دو برج دیده‌بانی در سمت دروازه ورودی قابل رؤیت باشد.
معماری قلعه
از قلعه بابک چیز زیادی باقی نمانده است و جاذبه بیشتر ابهت قلعه و مسیر پیج در پیچ رسیدن به آن است. بخشی را از آن را بازسازی کرده‌اند و بخشی دست نخورده باقی مانده است. در دو طرف دروازه دو برج ساخته شده که زمانی جایگاه دژبان بوده. در چهار طرف قلعه هم چهار برج دیده‌بانی ساخته بودند، برج‌هایی به‌شکل نیمه‌استوانه.
بنای دژ دو طبقه بوده که در بعضی جاها سه طبقه شده. پله‌هایی که به طبقه سوم می‌رسیدند، حالا از بین رفته‌اند. دور تالار اصلی، هفت اتاق قرار گرفته که به تالار مرکزی قلعه راه دارند.
در بخش شرقی علاوه بر اتاق‌ها، آب‌انبارها هستند. سقف آب‌انبارها با طاق جناغی و گهواره‌ای استوارشده‌اند. محوطه داخلی آن‌ها نیز به وسیله نوعی ساروج، غیرقابل نفوذ گردیده و به هنگام زمستان از برف و باران پر شده و در تابستان و هنگام مضایق و محاصره‌ها از آب آن‌ها استفاده می‌شده است. در سمت شمال غربی دژ پلکان‌هایی سرتاسری وجود داشته که اکنون ویران شده و قسمت‌هایی از آن بیرون خاک است و تنها راه صعود به بخش‌های مرتفع‌تر بناست.
بیشتر بخش غربی حالا ویران شده، اما به‌نظر می‌رسد در این بخش که ارتفاع بیشتری داشته، سربازان نگهبانی می‌دادند و همه چیز را زیر نظر داشتند. دژ بابک در طول سالیان گذشته، بارها مرمت شده، ولی بازسازی کامل آن باتوجه به مکان جغرافیایی و شرایطی که دارد ساده نیست.
لطفا با لمس عکس زیر عضو کانال تلگرامی بدون شوید
