راهنمای خرید عصا ، واکر ،چوبدستی و ویلچر برای سالمندان

سایت بدون -بسیاری از سالمندان به دلایل مختلفی مانند درد پاها، تحلیل قوای عضلانی و… نیاز دارند برای راه رفتن از تکیه‌گاه یا وسایل کمک‌حرکتی استفاده کنند. وسایل کمک‌حرکتی باعث می‌شود فشار از روی عضوی مانند زانوها برداشته شود، توانمندی و فعالیت سالمند افزایش یابد، استقلال او بیشتر شود، بهتر به کارهای روزمره خود برسد و اعتماد به‌نفسش افزایش و سلامت روانی و جسمی‌اش ارتقا یابد. وسایل کمک‌حرکتی معمول که سالمندان بیشتر از آنها استفاده می‌کنند شامل عصا، واکر، چوبدستی و ویلچر است. البته این ابزارها انواع گوناگونی دارند و در انتخاب آنها حتما باید شرایط سالمند در نظر گرفته شود، چون اگر وسیله کمک‌حرکتی نتواند هماهنگی عصبی- حرکتی و عضلانی – اسکلتی در فرد فراهم کند ممکن است باعث زمین‌خوردن و حتی در درازمدت بیماری‌هایی مانند استئوآرتریت، صدمه به تاندون‌ها و نشانگان تونل‌کارپال شود. در این‌باره نکته‌های زیادی وجود دارد که خوب است بدانید.

     
     بیشتر سالمندان خودشان وسیله کمک‌حرکتی مورد نیازشان را تهیه می‌کنند و ممکن است اصلا با بدن آنها تناسبی نداشته باشد. بهترین کار این است که پزشک این وسیله را با توجه به نوع مشکل و شرایط فیزیکی او تجویز کند.

عصا
     عصا یکی از وسایل کمک‌حرکتی مهم برای بیمارانی است که در ۱ یا هر ۲ اندام تحتانی خود درد در اثر آرتروز زانو دارند یا با وزن بالا راحت نمی‌توانند قدم بردارند. عصا انواع گوناگونی دارد ولی بهترین نوع عصا از نوع چوبی یا آلومینیومی است. عصای استاندارد باید سبک و ارزانقیمت باشد تا همه سالمندان بتوانند آنها را تهیه و استفاده کنند. ارتفاع عصاهای آلومینیومی قابل تنظیم است.

     همان‌طور که گفته شد عصاها انواع مختلفی دارند که با توجه به وضعیت بیمار تجویز می‌شوند. نوعی از عصا دسته خمیده است. این عصا برای سالمندانی مناسب است که وزن اندام فوقانی را به عصا منتقل می‌کنند یعنی بیمار به دلیلی در زانو و لگن خود مشکل دارد. نوع دیگر عصاهایی هستند که در قسمت انتهایی چهارپایه دارند. این نوع از عصا سطح اتکای بیشتری روی زمین دارند و بهتر می‌توانند وزن اندام فوقانی را تحمل کنند و بیمار راحت می‌تواند هنگام استفاده از عصا، از دستان خود هم استفاده کند. البته عصای چهارپایه در زمین‌های ناهموار خوب عمل نمی‌کند چون هر چهارپایه به درستی روی زمین قرار نگرفته‌اند. سالمندانی که از این عصا استفاده می‌کنند باید در زمین‌های مسطح قدم بردارند.

     بسیاری از سالمندان عصا را تهیه می‌کنند ولی شیوه درست استفاده از آن را نمی‌دانند. استفاده از عصا به‌خصوص برای بیمارانی است که در ۱ یا هر ۲ پا دچار درد هستند. عصا نیروهای وارد به زانو را کمتر می‌کند و جلوی زمین خوردن احتمالی و شکستگی‌های متعاقب آن را می‌گیرد. عصایی که انتخاب می‌کنید، باید ارتفاعی تا کنار برجستگی استخوان ران شما داشته باشد و آرنجتان هنگام فشار آوردن دسته عصا به زمین حدود ۳۰درجه خم شود. دسته عصا هم حتما باید زاویه ۹۰ درجه با پایه عصا داشته باشد و خودتان عصا را در طرف پای سالم خود بگیرد.

چوبدستی
     چوب‌های زیر بغل هم، از جنس چوب یا آلومینیوم هستند، اما این وسیله برای سالمندان یا بیمارانی مفید است که برای تحمل وزن نیاز بیشتری به استفاده از بازوی خود دارند و فرد باید بازو و شانه‌های قدرتمندی داشته باشد، بنابراین برای سالمندان چندان مفید نیستند. نوع دیگر چوبدستی ساعدی است. چوبدستی‌های ساعد مجهز به حلقه‌ای هستند که ساعد در آن قرار می‌گیرد. البته بیمار می‌تواند هر زمان که می‌خواهد دست‌هایش را از داخل حلقه خارج کند. چوبدستی سکودار نیز برای سالمندانی است که دچار آسیبی در آرنج یا مچ دست خود هستند. سالمندان به دلیل پوکی‌استخوان بیشتر دچار شکستگی‌های مچ دست می‌شوند و مچ دست ضعیفی دارند.

واکر
     واکر وسیله‌ای است که بیشتر از عصا و چوبدستی وزن بدن را تحمل می‌کند. این وسیله برای سالمندانی که ضعف قوای اندام تحتانی دارند مثلا سکته مغزی کرده‌اند یا مشکل مخچه دارند کاربرد بیشتری دارد ولی واکر ممکن است محدودیت‌هایی برای بیماران ایجاد کند. بیماران با واکر نمی‌توانند از هر مسیری مانند پله‌ها عبور کنند و امکان چرخیدن بیمار هم محدودتر و سرعت در راه رفتن هم کمتر است. واکرها انواع مختلفی دارند. واکرهایی که بدون چرخ هستند برای آن گروه از بیمارانی مفیدند که دست‌ها قدرت جابجایی و بلند کردن واکر را دارد. واکرهایی که در قسمت جلویی دوچرخ دارند، برای بیمارانی مناسب هستند که قدرت بالا‌بردن یا جابجا‌کردن واکر را ندارند. واکرهای چهارچرخ هم به سالمندانی توصیه می‌شود که قوای فیزیکی بهتری دارند و نیاز ندارند وزن خود را به واکر انتقال دهند. البته سالمندان باید دقت داشته باشند واکر چهارچرخ کمی غیرقابل کنترل است و حتما هنگام استفاده از آنها باید مراقب باشند.

ویلچر
     ویلچر برای بیمارانی ساخته شده که قادر به استفاده از عصا و واکر نیستند. این افراد محدودیت بیشتری در حرکت دارند و تقریبا می‌توان گفت زمین‌گیر شده‌اند. امروزه ویلچرهایی مجهز و با کارکرد عالی طراحی شده‎اند که نوع مناسب آن بر اساس شرایط بیماران تجویز می‌شود.

     ویلچرها هم انواع مختلفی دارند؛ ویلچر تاشو که قابلیت جابجایی خوبی دارد و بیمار می‌تواند آن را راحت داخل ماشین قرار دهد، اما این ویلچرها معمولا استحکام خوبی ندارند و نسبت به نوعی که تا نمی‌شوند زودتر خراب می‌شوند. بعضی از ویلچرها دستگیره دارند و با حرکت دادن آن سرعت چرخ تنظیم می‌شود. هر چه دستگیره کوچک‌تر باشد سرعت ویلچر بیشتر می‌شود. این ویلچرها برای سالمندانی مفید است که می‌توانند از دست‌های خود استفاده کنند.

     در انتخاب ویلچر باید به نوع صندلی هم توجه داشت. صندلی‌هایی که از نوع برزنت یا داکرون هستند بهترند چون در فصل گرم باعث تعریق نمی‌شوند. بهتر است صندلی حدود ۱۰ درجه زاویه داشته باشد. البته صندلی‌های با زاویه بیشتر احتمال زخم‌بستر را بیشتر می‌کنند. پشتی صندلی هم باید طوری ساخته شده باشد که بتواند از کمر بیمار حمایت کند. ویلچرهایی که پشتی صندلی‌شان خم می‌شود، بهتر هستند. ویلچرهای دیگر از نوع موتوری هستند که سرعت بیشتری دارند و بیمار راحت‌تر می‌تواند از آنها استفاده کند. نوع دیگر ویلچر به‌صورت سه‌چرخه‌ای است که موتور دارد و به اسکوتر مشهور است و برای افرادی که قدرت حرکت بسیار کمی دارند مناسب است. قیمت بعضی از ویلچرها فوق‌العاده گران است. هرچه ویلچر گران‌تر باشد، توانمندی آن نیز بالاتر است.