رویاپردازی دوباره ژاپنی‌‏ها/ درباره سریال انیمیشن کاپیتان سوباسا نسخه ۲۰۱۸

سایت بدون -صنعت سریال‌های تلویزیونی اکنون به یکی از پرمخاطب‏ترین اتفاقات دنیای پیرامون ما تبدیل شده است. سریال‌های تلویزیونی نه تنها فیلم‌‏های سینمایی را به اتفاقی عادی تبدیل کرده‌‏اند بلکه جهان‏‌بینی تازه‌‏ای ساخته‌‏اند و خود را به هر ترتیب و شکلی به مخاطب تحمیل می‌‏کنند. این‏گونه است که می‌‏توان درباره جهانی تازه سخن گفت که حالا در دوران اوج‏، بخش زیادی از مردم پهنه گیتی را به خود مشغول داشته است. اما در میان این هیاهو و فراگیر شدن دنیای سرگرمی، نباید فراموش کرد که نمونه‏های مختلفی از سریال‌های تلویزیونی بخشی از سنت فرهنگی ملت‏هاست. داستان سریال‌های تلویزیونی پیش از ورود سرمایه و عوامل هالیوود و همه‏گیر شدن فرصت‏های تازه و بزرگ‏تر برای قصه‏‌گویی، داستان یک سنت است. سنتی که در میانه فرهنگ کشورهای مختلف نمونه‏های متفاوتی از آن را می‌‏توان مشاهده کرد. یکی از مهم‏ترین سنت‏‌ها در این میان در دست ژاپنی‌هاست. مردمانی که ساخت سریال‌های انیمیشنی یکی از مهم‏ترین و‏ قدیمی‏ترین رویکردها و عادات آنان است.

سریال‌های انیمیشنی ژاپنی را از جنبه های متفاوتی می‌‏توان بررسی کرد. شاید چندان اهمیت نداشته باشد که ژاپنی‌ها از کی تصمیم گرفتند با چنین جدیت مثال‏زدنی دست به کار ساخت سریال‌های انیمیشن شوند اما آن‏چه مهم است این بود که مردمان سرزمین آفتاب تابان بخش مهمی از رویاهایی‏شان برای پیشرفت و تغییر دنیایی که در آن زندگی می‏کردند را در قالب این سریال‏ها تصویر کردند. چنین بود که آنها نه تنها آمال و آرزوها و تصورات مردم ژاپن و در راس آنها کودکان و نوجوانان را شکل دادند، بلکه تاثیر فراوانی بر روی مردم سایر کشورهای دنیا داشتند. چنین بود که همه چیز در دامان انیمیشن‏های ژاپنی ایده‏ می‏گرفت، رشد پیدا می‏کرد و به تدریج از رویا به واقعیت تبدیل می‏شد.

ژاپنی‌ها در زمینه ورزش نیز چنین کاری را انجام دادند و با انیمه‏های تلویزیونی خود تصویر متفاوتی از رویاسازی را خلق کردند. یکی از مهم‏ترین انیمه‌‏های تلویزیونی که ژاپنی‌ها آن را ساختند، «کاپیتان سوباسا» بود. مجموعه‏‌ای که در ایران آن را با نام «فوتبالیست‏‌ها» می‌‏شناختیم و اتفاقا بخش مهمی از روزگار کودکی و نوجوانی نسل ما را نیز به خود اختصاص داده بود. مجموعه‏‌ای که نشان می‏داد ژاپنی‌ها حتی درباره فوتبال نیز به رویاپردازی مشغول می‏شوند اما ایده‏هایشان خیلی زود رنگ واقعیت گرفت.

انیمه «کاپیتان سوباسا» بر اساس یک «مانگا»ی پرطرفدار و قدیمی در ژاپن ساخته شده بود. مانگا که همان کمیک استریپ‏‌ها هستند در ژاپن طرفداران بسیاری دارند و «کاپیتان سوباسا» یکی از مهم‏ترین آنها بود. مانگای «کاپیتان سوباسا» اولین بار در سال ۱۹۸۱ توسط یوئیچی تاکاهاشی طراحی شد و تا سال ۱۹۸۸ نیز منتشر می‏شد. پرطرفدار شدن این مانگا کار را به جایی رساند که خیلی زود توسط هیوروشی میتسونوبو تبدیل به یک سریال انیمه تلویزیونی شد و در ۱۲۸ اپیزود رویاهای عجیبی را برای مردم ژاپن بین سال‏های ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶ رقم زد. سال‏هایی که ژاپنی‌ها حتی در فوتبال آسیا حرفی برای گفتن نداشتند و این مانگا انیمه یک اتفاق بزرگ را رقم زد.

«کاپیتان سوباسا» مجموعه‏‌ای بر پایه زندگی یک فوتبالیست نوجوان ژاپنی بود. این مجموعه داستان پسری نوجوان را روایت می‏کرد که عاشق فوتبال است و آرزو دارد که با پیراهن تیم ملی ژاپن جام جهانی را به دست آورد. این نوجوان سوباسا اوزارا (Tsubasa Ozora) نام دارد که معنی نامش به فارسی می‏شود «بال‏های بزرگ آسمان». اولین فصل پخش کاپیتان سوباسا هفت سال طول کشید و دقیقا در زمان تمام شدن آن ژاپن اولین حضور را در جام ملت‏ها تجربه کرد. حضوری که چهار سال بعد تبدیل به قهرمانی شد و زمانی که پنجمین فصل کاپیتان سوباسا پخش می‏شد، اونا با ۴ بار قهرمانی پرافتخارترین تیم آسیا بودند.

تاکنون از مجموعه «کاپیتان سوباسا» انواع و اقسام سریال‏ها، فیلم‏ها و بازی‏های ویدئویی ساخته شده است. اما ژاپنی‌ها چند هفته مانده به آغاز جام جهانی ۲۰۱۸ ورژن تازه‏ای از این مجموعه را روانه آنتن کرده‏اند. داستان مجموعه‏‌ای که پخش آن از ۲ آوریل ۲۰۱۸ آغاز شده، دقیقا همان داستان مانگای «کاپیتان سوباسا» است. حتی تصاویر نیز بر پایه همان نسخه ۱۹۸۳ است. اما بهبود کیفیت انیمیشن و واقعی‏تر کردن مجموعه از نقاط قوت آن است. «کاپیتان سوباسا» در نسخه تازه منطق روایی داستان را نیز حفظ کرده و برخی بخش‏های تازه برای بهتر کردن روایت داستان نیز به آن اضافه شده است. در ۱۱ اپیزودی که تا روزهای پایانی خرداد از این مجموعه پخش شده است می‌‏توان گفت شما با یک مجموعه انیمیشنی جذاب روبه‏رو خواهید شد که هر چند به دلیل پخش بارها و بارها از صداوسیما تکراری به نظر برسد، اما همچنان زنده کننده رویاهای هر کودک و نوجوانی است. این مجموعه را توشی یوکی کاتو کارگردانی کرده، داستان پسر نابغه فوتبال ژاپن را امروزی‏تر از نسخه دهه ۸۰ یا ابتدای قرن بیستم و یکم روایت می‏کند. ژاپنی‌ها در حالی جام جهانی ۲۰۱۸ را سپری می‏کنند که بخشی از لباس و شماره پیراهن آنها الهام گرفته از شخصیت‏های «کاپیتان سوباسا» است. شخصیت‏هایی که رویای بخشی از بازیکنان ژاپنی و البته بقیه کشورها بوده است. ژاپنی‌ها با «کاپیتان سوباسا» نه تنها رویاهای فوتبالی برای خود ساختند، بلکه توانستند یک دوره از مسابقات جام جهانی را میزبانی کنند. حالا می‌‏توان با آنها همراه شد تا شاید رویای فتح جام‏جهانی را محقق کنند. همان رویایی که تنها در قالب یک مجموعه انیمیشنی است که می‏تواند ساده‏تر به دست آید.