ریشه و داستان ضرب المثل «زیر شالش قرصه»

سایت بدون – ضرب‌المثل «زیر شالش قرصه» با این رویکرد اشاره به شال یا بندی دارد که در ایران قدیم مردان به دور کمر خود می‌بستند و همیان (کیسه پول) خود را در زیر آن قرار می‌دادند. این شال، نمادی از توانایی مالی و امنیت اقتصادی فرد بود.

مفهوم و تاریخچه:

  1. شال به‌عنوان نماد دارایی:
    در ایران قدیم، شال علاوه بر جنبه‌ی پوششی، کاربردی عملی داشت و به نوعی جایگزین جیب یا کیف پول در زمانه‌ی خود بود. افراد، همیان یا کیسه‌ای که پول یا اشیای قیمتی خود را در آن می‌گذاشتند، زیر شال می‌بستند.
    بنابراین، اصطلاح «زیر شالش قرصه» به این معناست که فرد پول و سرمایه‌ی کافی دارد و به لحاظ اقتصادی در وضعیت خوبی به سر می‌برد.
  2. نماد کسب‌وکار موفق:
    در آن زمان، داشتن پول زیاد و رونق کسب‌وکار برای بسیاری از مردم ملاک موفقیت بود. این ضرب‌المثل به فردی اشاره می‌کند که از نظر اقتصادی «مستحکم» و «بی‌نیاز» است.
  3. استفاده در جامعه:
    در گفت‌وگوهای روزمره، این اصطلاح برای کسی به کار می‌رفت که به لحاظ مالی توانمند بود و نیازی به کمک دیگران نداشت. گاه نیز به صورت کنایه برای اشاره به افراد پول‌دوست یا محافظه‌کار به کار می‌رفت.

ارتباط فرهنگی:

  • جایگاه شال در فرهنگ ایران:
    شال‌ها معمولاً از پارچه‌های گران‌بها تهیه می‌شدند و علاوه بر کاربرد مالی، به نوعی نشان‌دهنده‌ی جایگاه اجتماعی فرد نیز بودند. در نتیجه، «قرص بودن زیر شال» می‌توانست به نوعی بازتاب‌دهنده‌ی احترام و اعتبار اجتماعی نیز باشد.
  • اشاره به استقلال مالی:
    این ضرب‌المثل نمادی از اهمیت استقلال مالی و توانایی اقتصادی در فرهنگ ایرانی است و فردی که «زیر شالش قرصه» است، نه‌تنها پول کافی دارد، بلکه برای حفظ و مدیریت آن نیز توانمند است.

کاربرد در ادبیات و گفت‌وگو:

  • در متون تاریخی و داستان‌های کهن، اشاره به شال و همیان در توصیف وضعیت مالی افراد رایج بوده است.
  • در گفت‌وگوهای روزمره نیز این ضرب‌المثل به عنوان نوعی ستایش یا گاهی طنز در توصیف وضعیت اقتصادی به کار می‌رود.

نتیجه‌گیری:

ضرب‌المثل «زیر شالش قرصه» از نظر تاریخی و فرهنگی به شرایط مالی خوب و کسب‌وکار موفق اشاره دارد. این اصطلاح بازتابی از اهمیت اقتصادی در ساختار اجتماعی قدیم ایران و نقش آن در ایجاد اعتبار و جایگاه فرد است.

مطلب پیشنهادی

حتما باید خواند/ انتری که لوطیش مرده بود؛ روایت فقدان و تنهایی

سایت بدون – کتاب «انتری که لوطیش مرده بود» اثر صادق چوبک، یکی از برجسته‌ترین …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *