بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – ضرب‌المثل «قربون بند کیفتم، تا پول‌داری رفیقتم» یکی از ضرب‌المثل‌های رایج در فرهنگ عامه ایرانی است که به‌طور نمادین و طنزآمیز روابط سودمحور و منفعت‌طلبانه میان افراد را نشان می‌دهد. این ضرب‌المثل رفتارهایی را نقد می‌کند که در آن دوستی‌ها و روابط انسانی نه به دلیل ارزش‌های اخلاقی یا محبت واقعی، بلکه تنها به‌خاطر منافع مالی و مادی شکل می‌گیرد و با از دست رفتن این منافع، پایان می‌یابد.
معنای ضرب‌المثل
این ضرب‌المثل به افرادی اشاره دارد که:
- زمانی با دیگران دوست و همراه هستند که فرد مقابل وضع مالی خوبی دارد.
- به محض از دست رفتن پول و قدرت یا به وجود آمدن مشکلات، رابطه خود را قطع می‌کنند.
- ملاک اصلی آن‌ها در دوستی، منافع شخصی و مادی است، نه محبت یا وفاداری.
«بند کیف» در این ضرب‌المثل به‌عنوان نمادی از پول و دارایی فرد به‌کار رفته است. گویی شخصی به جای ارزش‌های انسانی، بند کیف پر از پول دوست خود را می‌بیند و تنها برای دست‌یابی به پول یا منافع، رابطه را حفظ می‌کند.
زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی
این ضرب‌المثل ریشه در تجربه‌های عمومی و اجتماعی دارد، به‌ویژه در جوامعی که:
- مادی‌گرایی و منفعت‌طلبی رواج دارد.
- روابط انسانی گاهی تحت تأثیر مسائل اقتصادی قرار می‌گیرد.
- برخی افراد در موقعیت‌های خوب مالی، دوستان زیادی پیدا می‌کنند، اما هنگام مشکلات مالی یا شکست، این افراد ناپدید می‌شوند.
پیام اخلاقی ضرب‌المثل
این ضرب‌المثل نکته‌ای اخلاقی و آموزنده دارد:
- دوستی واقعی ارزشمند است:
دوستی‌هایی که بر پایه محبت، صداقت و وفاداری بنا شده باشند، ماندگار و ارزشمند هستند. - احتیاط در انتخاب دوستان:
باید در انتخاب دوستان دقت کرد و افرادی را برگزید که تنها به‌خاطر منافع مادی یا قدرت، به فرد نزدیک نشوند. - نقد سودمحوری در روابط:
این ضرب‌المثل رفتارهای سودجویانه و روابطی را که تنها بر اساس منفعت مادی شکل می‌گیرند، تقبیح می‌کند.
در ادبیات و داستان‌ها
این موضوع در بسیاری از داستان‌ها و حکایات نیز مطرح شده است. نمونه‌هایی از چنین رفتارها معمولاً در داستان‌هایی که افراد ثروتمند دچار ورشکستگی می‌شوند یا قدرتشان را از دست می‌دهند، دیده می‌شود. دوستانی که در زمان موفقیت همراه فرد بوده‌اند، او را ترک می‌کنند و تنها دوستان واقعی باقی می‌مانند.
کاربرد امروزی
این ضرب‌المثل همچنان در فرهنگ روزمره کاربرد دارد، به‌ویژه زمانی که:
- کسی با دوست یا آشنایی مواجه شود که رفتار منفعت‌طلبانه‌ای دارد.
- بخواهد طعنه‌ای به روابط ظاهری و مصلحتی بزند.
- به شکلی طنزآمیز به اهمیت پول در برخی روابط اشاره کند.
نتیجه‌گیری
ضرب‌المثل «قربون بند کیفتم، تا پول‌داری رفیقتم» با زبان طنز و انتقاد، ضعف‌های روابط انسانی را که بر اساس منافع مادی شکل گرفته‌اند، بیان می‌کند. این ضرب‌المثل به مخاطب یادآوری می‌کند که ارزش دوستی واقعی در صداقت و وفاداری است، نه در منفعت‌های گذرا و مادی.
