سایت بدون – اتحادیه دموکرات مسیحی؛ حزب «آنگلا مرکل»، ۵۰ سال بر جمهوری فدرال آلمان سلطه داشته است. بنابراین بدون شک در پاییز آینده و با پایان حضور ۱۶ ساله قدرتمندترین زن آلمان در کرسی صدراعظمی، جانشین او نیز کسی خارج از دایره حزب متبوعش نخواهد بود. اما چه کسانی از این بخت برخوردارند؟
ظرف چند هفته آینده سی و سومین کنوانسیون حزب اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) برای تعیین رهبر بعدی تشکیل خواهد شد. نام هرکس به عنوان برگزیده این کنوانسیون بیرون آید، نامزد اصلی حزب برای صدراعظمی آلمان و به تبع آن با احتمال قوی مسئول تشکیل دولت بعدی این کشور نیز خواهد بود.
در این میان، اما نام سه کاندیدای مرد مطرح شده است. نفر اول؛ «آرمین لاشت»، رئیس فعلی شورای وزیران نورداین-وستفالن و یکی از مقامات برتر حزب که بیشترین کاریزما را برای جانشینی مرکل دارد. نفر دوم «فردریش مرتس» که با دو دهه سابقه در رأس حزب کارگران و پیشتازی در رأس حزب راست میانه اتحادیه دموکرات مسیحی، پس از کنار گذاشته شدن توسط مرکل، با پیوستن به بخش خصوصی توانست سرمایهای برای بازگشت به رقابت قدرت جمعآوری کند و سومین نامزد نیز «نوربرت روتگن»، رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان مرکزی آلمان است. او مدتی کوتاه به عنوان وزیر محیط زیست مرکل فعالیت داشت اما او نیز مورد غضب صدراعظم قرار گرفت و برکنار شد.
اینکه با توجه به شرایط کرونا این کنوانسیون حضوری یا مجازی برگزار شود مشخص نیست اما آنچه مسلم است این جلسه در تاریخی اواسط ژانویه خواهد بود و با نگاهی به سوابق سه نامزد، «لاشت» را میتوان کاندیدای مورد وثوق مرکل دانست. با این حال هیچ یک از سه نامزد پیشرو در نظرسنجیها پیشتازی قابل توجهی ندارند، چراکه «مرتس» ۲۷ درصد، «روتگن» ۱۶ درصد و «لاشت» ۲۱ درصد آرای نظرسنجیها را به خود اختصاص دادهاند و تنها سیستم سیاسی حامیشان، آنها را در اوج رقابت نگه داشته است.
در طول نیمه اول قرن بیستم میلادی، آلمان جذابترین کشور جهان به شمار میرفت و در عین حال در داخل با تحولات سیاسی وسیع، تهدیدی مرگبار برای همسایگانش محسوب میشد. اما پس از گذر از دو جنگ جهانی، ویژگی تهاجمی آن اندکی فرونشست و سیستم سیاسی تا حدودی به ثبات رسید.
با این شرایط نباید از انتخابات درون حزبی اتحادیه دموکرات مسیحی توقع صحنههایی شبیه کنوانسیون ریاست جمهوری حزب دموکرات امریکا در سال جاری را داشت؛ جایی که «برنی سندرز» از ورمونت و «الیزابت وارن» از ماساچوست نامزدهای حزب را تحت فشار گذاشته بودند. از طرفی آلمان، «دونالد ترامپ» را هم ندارد و سیاست این کشور براساس «هر چه پیش آید» ادامه خواهد یافت.
اما «لاشت» که به دلیل سوابق کاریاش در اداره ۱۶ بخش پرجمعیت آلمان بر دو رقیبش برتری دارد با شعار «چهار سال دیگر با مرکلیسم» اعلام کرده که آلمان تحت صدارت او نه در بعد داخلی و نه خارجی تغییر محسوسی نخواهد داشت. «مرتس» با اینکه با هرگونه تغییر ناگهانی مخالف است اما حرکت آلمان را لاک پشتی دانسته و در هر دو بعد داخلی و خارجی شرایط را نیازمند بازنگری میداند و در نهایت «روتگن» جوانترین نامزد حزب با تکیه بر سوابق خود در حوزه سیاست خارجی جسورانهتر عمل کرده و اقدامات سختتری را در رابطه با روسیه و چین در نظر گرفته است و کارشناسان، آلمان با هدایت او را نه در مسیر پیروی کامل و نه خروج مطلق از عصر مرکل عنوان کردهاند.
بنابراین با روی کارآمدن هر یک از این گزینهها، ثبات در سیستم سیاسی آلمان دستخوش تلاطم شدیدی نخواهد شد، چراکه در میان نامهای مطرح شده نه افرادی مانند مارین لوپن راستگرای فرانسوی حضور دارد و نه از ماتئو سالوینی ایتالیایی یا جرمی کوربین انگلیسی خبری هست.
در هر صورت برنده انتخابات حزب اتحادیه دموکرات مسیحی و بعد از آن صدراعظمی، چارهای جز بازی دادن به احزاب دیگر نیز نخواهد داشت. بنابراین تعادل قدرت در این کشور برقرار خواهد ماند. وضعیتی که در شرایط بحرانی جهان به خاطر کرونا برای میانههای کندرو بدترین دستاورد نخواهد بود.
گرچه این سه نفر، مطرحترین کاندیداها به شمار میروند اما نامزدهای محتمل برای صدراعظمی آلمان به همینها ختم نمیشود و این روزها نام دو گزینه دیگر نیز مطرح شده است که مسیر حزبی را طی نکردهاند اما به واسطه وقایع اخیر نامشان در ذهن مردم نهادینه شده و شانس بالایی برای شکست سه گزینه اول حزب دارند. به عبارت دیگر اگر حزب از «لاشت»، «مرتس» و «روتگن» دست بکشد و رو به نامهای مطرح در ذهن عامه مردم بیاورد، شانس اول با «ینس اشپان»، وزیر بهداشت دولت مرکل است که به لطف کرونا این روزها نامش به عنوان مقامی خستگیناپذیر هر روز در اخبار مطرح است و بعد از او «مارکوس شودر» رهبر حزب اتحادیه سوسیالیستهای مسیحی است که به واسطه حضور متعدد در برنامههای تلویزیونی برای عامه مردم شخصیتی شناخته شده است.
با همه اینها نباید فراموش کرد هیچ یک از این ۵ نامزد یارای مقابله با سیاستهای «موتی»(مرکل) و میراث او را ندارند و بنابراین صدراعظم بعدی بدون شک «مرکل»ی بدون «آنگلا» خواهد بود.
جوزف چوف / استاد دانشگاه استنفورد
مترجم: زهره صفاری
منبع: projectSyndicate