بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
«پوکی استخوان» یا «استئوپروز» بیماری عمومی اسکلتی است که از سن ۳۵ سال بهتدریج بروز پیدا می‌کند اما در خانم‌ها پس از یائسگی شایع‌تر است زیرا با ترشح هورمون استروژن ارتباط دارد. این بیماری به‌دلیل کاهش بافت استخوانی ایجاد شده و منجر به تحلیل قدرت اسکلتی و شکستگی می‌شود.
شکستگی استخوان‌ها؛ نشانه پیشرفت‌بیماری
پوکی استخوان بیماری بدون درد است و علائم زمانی بروز پیدا می‌کند که تحلیل استخوان‌ها پیشرفت کرده و منجر به شکستگی می‌شود. گرچه تحلیل استخوانی و شکستگی در تمام استخوان‌های بدن قابل‌انتظار است اما معمولا شکستگی در ستون فقرات، استخوان ران و انگشتان اتفاق می‌افتد. همچنین مشخصه دیگر شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان این است که بدون ضربه یا با کمترین آسیب ایجاد می‌شود. درد در ستون فقرات و کاهش قد نیز به‌عنوان علائم هشدار تحلیل استخوانی است که به‌کمک آزمایشات تخصصی تشخیص داده می‌شود.
در بعضی موارد پوکی استخوان می‌تواند ناشی از بیماری‌های دیگر باشد که به آن پوکی استخوان ثانویه گفته می‌شود. دیابت، پرکاری‌تیروئید، بی‌اشتهایی عصبی، بی‌تحرکی مداوم، بیماری‌های التهابی مزمن مانند روماتیسم مفصلی و اختلالات التهابی مزمن روده از جمله این عوامل زمینه‌ساز هستند. همچنین مصرف مداوم داروهای کورتیکواستروئیدی نیز می‌تواند منجر به تحلیل استخوانی شود.
عوامل تشدیدکننده ابتلا به
«پوکی استخوان»
یائسگی زودرس
لاغری مفرط (شاخص توده بدنی کمتر از ۱۹)
مصرف مداوم داروهای مضر سلامت استخوان‌ها مانند کورتیکواستروئیدها
سابقه پوکی استخوانی در یکی از والدین
بی‌تحرکی
کمبود ویتامین D و کلیسم
استعمال دخانیات و الکل
سبک زندگی سالم برای مصونیت در برابر «پوکی استخوان»
از آنجا که تحلیل استخوانی جبران‌پذیر نیست و معمولا زمانی که بیماری کاملا پیشرفت کرده علائم آن با درد شدید استخوانی و شکستگی‌ها بروز پیدا می‌کند، نمی‌توان درمان موثر و قطعی را برای این بیماری درنظر گرفت. بهترین راهکار در برابر این بیماری، توجه به اصول پیشگیرانه با رعایت سبک زندگی سالم است.
استخوان‌ها بافت زنده‌ای هستند که به‌طور منظم بازسازی می‌شود. زمانی که تعادل بین تحلیل سلول‌های استخوانی با بازسازی آنها از بین برود، بهتدریج توده استخوانی ضعیف شده و پوکی استخوان اتفاق می‌افتد. هورمونهای جنسی، هورمونهای تیروئیدی و دریافت ویتامینD و کلسیم در این زمینه نقش دارند که ضرورت کنترل این فاکتورها و پیشگیری از عوارض کمبودهای بدن از همین‌روست.
آزمایش‌های دوره‌ای برای تشخیص اختلالات هورمونی می‌تواند زمینه بروز پوکی استخوان را خیلی زود نشان دهد. در چنین شرایطی معمولا دارو تجویز می‌شود تا این روند به تعویق بیفتد. حتی امروزه توصیه می‌شود علاوه بر خانم‌هایی که دچار یائسگی زودرس شده‌اند، همه خانم‌ها با رسیدن به سن یائسگی تحت‌نظر متخصص زنان از داروهای هورمونی استفاده کنند تا بروز عوارض یائسگی از جمله پوکی استخوان کاهش یابد.
تغذیه متعادل و متنوع با گنجاندن منابع کافی ویتامین D و کلسیم نیز برای سلامت استخوان‌ها ضروری است. این توصیه به‌‌خصوص در مورد خانم‌ها طی دوران شیردهی و بارداری که ذخایر املاح بدن کاهش می‌یابد، اهمیت بیشتری خواهدداشت. البته بررسی‌‌های دوره‌ای نیز به تشخیص سریع کمبودهای بدن کمک می‌کند که در صورت نیاز توصیه به مصرف مکمل‌ها می‌شود.
از تاثیر ورزش بر سلامت استخوان‌ها نیز نباید غافل شد. ورزش منظم باعث تحکیم استخوان‌ها می‌شود به‌طوری که مطالعات نشان می‌هد گنجاندن تمرینات جسمانی منظم در مقابله با بروز پوکی استخوان و عوارض بیماری نقش جدی دارد. استخوان‌های ورزشکاران ۲۰درصد قوی‌تر از افراد بی‌تحرک است. توصیه می‌شود فعالیت جسمانی حداقل ۳۰ دقیقه در طول روز حتما در برنامه روزانه گنجانده شود. ورزش الزاما نیاز به شرکت در باشگاه‌های ورزشی ندارد و کافی است هر روز تمرینات کششی و نرمش در منزل انجام شود.
علاوه بر این، ورزش با تقویت عملکرد عضلانی بر سلامت استخوان‌ها نیز تاثیرگذار است و فرایندهای تراکم استخوان‌ها به تحریک کشش عضلات نیز بستگی دارد. ورزش همچنین بر عملکرد مغز نیز تاثیر دارد و با تقویت تعادل بدن، هماهنگی اندام‌‌ها را بهبود می‌بخشد و احتمال به زمین‌افتادن کاهش می‌یابد.
منبع: toutsurosteoporose.fr
