بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – مگر می‌شود به نوروز و سال جدید نزدیک شویم و حال و هوای همه چیز عوض شود به جز خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم. اصلا مگر بدون خانه تکانی می‌توان به استقبال سال جدید رفت؟ همه خانم‌ها اسفند را به نوعی فصل خانه تکانی می‌دانند و چه خانه‌دار باشند و چه شاغل، حتما برای تمیز کردن و نظم دادن به خانه، زمانی را در نظر می‌گیرند. پاک کردن شیشه‌ها، از بین بردن گرد و غبار، شست و‌شو و …، کارهای رایج در خانه تکانی محسوب می‌شوند. خانه تکانی شاید به ظاهر کار چندان پیچیده‌ای به نظر نرسد، اما حقیقت این است که اگر برخی موارد رعایت نشود، حسابی می‌تواند دردسرساز باشد.
دکتر بابک مهشیدفر، متخصص اورژانس و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران، به چند مسأله مهم در رابطه‌با خانه تکانی می‌پردازد.
چه آسیب‌هایی وجود دارد؟ شاید کمتر کسی به آسیب‌های ناشی از خانه تکانی فکر کرده باشد ولی به طور کلی، خانه تکانی می‌تواند با آسیب‌های فیزیکی و شیمیایی همراه باشد ضمن این‌که در برنامه خانه تکانی‌ها، معمولا حجم زیادی کار صورت می‌گیرد که این مسأله می‌تواند سبب غفلت افراد از کارهای روزمره شود.
یکی از مهم‌ترین مسائلی که در خانه تکانی وجود دارد و بسیاری از خانم‌ها به آن توجهی ندارند، کار کردن بیش از حد توان است که می‌تواند آسیب‌های فیزیکی برای خانم‌ها به همراه داشته باشد. انجام طولانی مدت کارهای مربوط به خانه تکانی بدون استراحت و تقسیم‌بندی کارها، احتمال مشکلاتی چون دردهای عضلانی، درد در ناحیه گردن، آسیب به کمربند شانه‌ای و ستون فقرات را افزایش می‌دهد. بارها دیده شده آن دسته از خانم‌هایی که حجم زیادی کار انجام می‌دهند، دچار درد خواهند شد که این دردها حتی تا پایان تعطیلات نوروز، همراه افراد است.
غفلت از کارهای روزانه همان‌طور که اشاره شد، انجام کارهای زیاد به منظور خانه تکانی، می‌تواند منجر به غفلت افراد از کارهای روزمره شود و این احتمال وجود دارد میل کردن غذا، سر وقت انجام نشود یا افراد به‌دلیل درگیر شدن در کار، داروهای خود را سر وقت مصرف نکنند یا بدون نظم آنها را استفاده کنند. انجام چنین کارهایی می‌تواند به بدن آسیب وارد کند و خانه تکانی نباید باعث غفلت افراد نسبت به بدن خود شود. علاوه بر این، انجام کارهای خانه نباید آن‌قدر با حجم زیاد و طولانی باشد که فرد از سایر افراد خانواده غافل شود. به عبارت روشن‌تر، خانم‌هایی که در خانه خود از افراد دارای معلولیت (به‌ویژه معلولیت ذهنی)، سالمند، ناتوان و کودک نگهداری می‌کنند، نباید از رسیدگی‌ها و مراقبت‌های ضروری غافل شوند چون این مسأله می‌تواند مشکلاتی جدی برای این دسته از افراد ایجاد کند.
سقوط از ارتفاع افتادن از ارتفاع در زمان انجام کارهای خانه تکانی، یکی از مواردی است که می‌تواند اتفاق بیفتد و آسیب‌های ناشی از آن جدی
باشد.
چنانچه ارتفاع، دو برابر قد باشد و فرد از چنین ارتفاعی بیفتد، در چنین شرایطی ارتفاع جدی تلقی می‌شود و نیاز به بررسی ضروری است. البته نباید این را از یاد برد که ارتفاعات کوتاه‌تر برای افراد آسیب‌پذیر، مشکلات جدی ایجاد خواهد کرد به‌ویژه در شرایطی که شخص روی لبه تیز یا جای سفت افتاده باشد. یکی از متداول‌ترین آسیب‌هایی که در زمان افتادن از ارتفاع وجود دارد، شکستگی استخوان‌هاست.
در برخی موارد، افتادن از ارتفاع می‌تواند با ضربه به سر، صورت، گردن و قفسه سینه همراه باشد و آسیب‌های بسیار جدی ایجاد کند به همین دلیل در چنین شرایطی بررسی وضعیت فرد، ضروری به نظر می‌رسد.
اول ایمنی، بعد کار یکی از نکات بسیار مهمی که بسیاری از خانم‌ها به آن توجه کافی نمی‌کنند، ایمنی در کار است. خانم‌ها نباید تمام کارهای خانه را به تنهایی انجام بدهند و باید از سایر اعضای خانواده نیز کمک بگیرند. علاوه بر این، هیچ فردی به تنهایی نباید خانه تکانی انجام بدهد تا در صورت بروز هر گونه آسیب، دچار مشکل جدی نشود و امکان کمک گرفتن وجود داشته باشد.
با این حال اگر افراد مجبور به انجام کارهای خانه به تنهایی هستند، باید به برخی نکات دقت کنند. برای مثال، پیش از بالا رفتن از نردبان، از قرارگیری مناسب پایه‌های نردبان اطمینان حاصل کرد، علاوه بر این، اطمینان از مستحکم بودن پایه‌های نردبان نیز مسأله‌ای ضروری محسوب می‌شود.
یکی دیگر از مواردی که نباید نادیده گرفت، خالی کردن دور تا دور نردبان از اشیای سفت، تیز و برنده است و باید دور نردبان، وسایل نرم مانند بالشت و تشک قرار داد تا در صورت افتادن از نردبان، احتمال آسیب به حداقل ممکن برسد. در دسترس قرار دادن تلفن همراه یا تلفن بی‌سیم در زمان انجام کارهای خانه تکانی، یکی دیگر از موارد مهمی است که کمتر کسی به آن توجه می‌کند ولی باید در نظر داشت انجام چنین کاری در زمان بروز حادثه، کار تماس با نیروهای امدادی را آسان خواهد کرد.
اقدامات مهم در زمان افتادن اگر فردی حین انجام کارهای خانه تکانی از ارتفاع بیفتد، باید اقداماتی را تا رسیدن نیروهای امدادی انجام داد. یکی از مهم‌ترین کارها، ارزیابی هوشیاری پس از افتادن است.
برای این منظور باید سوالاتی از فرد پرسیده شود و به دنبال پاسخ آنها بود. برای مثال، باید بررسی کرد او اطرافیان را نمی‌شناسد؟ ضمن این‌که هذیان گفتن مصدوم باید در نظر گرفته شود.
باید دید آیا او به راحتی می‌تواند صحبت کند؟ آیا مصدوم سردرد یا سرگیجه دارد؟ آیا برای فرد اشکال در بینایی ایجاد شده است؟ تهوع و استفراغ پس از افتادن وجود دارد؟ آیا درد در ستون فقرات ایجاد شده و احساس گزگز و مورمور در دست و پا مطرح است؟ فرد تنگی نفس یا خونریزی دارد؟ درد شدید در ناحیه شکم یا لگن ایجاد شده است؟ کبودی و قرمزی یا تغییر شکل در اندام دیده می‌شود؟ فرد مثل قبل امکان حرکت ندارد؟ در صورتی که پاسخ به یکی از این سؤ‌الات مثبت باشد، باید به‌سرعت با اورژانس تماس گرفت و مصدوم به مراکز درمانی منتقل شود.
قبل از این‌که نیروهای امدادی بیایند، باید از حرکت دادن مصدوم خودداری شود و دادن هر نوع خوراکی یا نوشیدنی (حتی آب) به فرد ممنوع است. چنانچه خونریزی مطرح باشد و جسم خارجی در جایی از بدن فرو رفته باشد، نباید اقدام به خارج کردن آن جسم کرد. بهره گیری از گاز استریل یا دستمال تمیز و فشار دادن محل خونریزی در شرایطی که جسم خارجی وجود نداشته باشد، می‌تواند به کاهش شدت خونریزی کمک کند. در صورتی که ماده بنده آورنده خونریزی در خانه وجود داشته باشد، می‌توان گاز استریل را به آن آغشته کرد و این گاز را در نزدیک محل خونریزی قرار داد. همچنین می‌توان اسپری بندآورنده خونریزی را به محل جراحت زد.
گزینه بعدی، برق گرفتگی یکی دیگر از مواردی که در زمان خانه تکانی می‌تواند مشکل‌ساز شود، برق گرفتگی است. برای پیشگیری از برق گرفتگی باید حتما وسایل برقی را از برق جدا کرد و به هیچ عنوان نباید به پشت یخچالی که به برق متصل است دست زده شود. پوشیدن کفش یا دمپایی پلاستیکی (عایق) در پیشگیری از برق گرفتگی موثر
است. علاوه بر این، باید از ایستادن نزدیک دیوار و تماس پوستی با دیوار، اجتناب شود تا احتمال برق گرفتگی کاهش پیدا کند. چنانچه لوازم برقی باعث پریدن فیوز شوند، نباید بلافاصله فیوز را وصل کرد چون برق در چنین شرایطی دچار اتصالی و مشکل است و می‌تواند منجر به برق گرفتگی شود و باید مشکل اتصالی برق، توسط متخصص برطرف شود. گاهی اتصال برق می‌تواند با بروز آتش‌سوزی همراه باشد پس در صورت بروز آتش‌سوزی، باید بلافاصله با آتش‌نشانی تماس گرفت و قطع منبع اصلی برق در چنین شرایطی ضروری است. همچنین با یک پارچه خشک غیرپلاستیکی بزرگ، باید اقدام به خاموش کردن آتش کرد. در شرایطی که آتش‌سوزی شدید ایجاد شود، باید از خانه خارج شد.
چیزی را ترکیب نکنید با این‌که بارها به خانم‌ها توصیه می‌شود مواد شیمیایی را با یکدیگر ترکیب نکنند، باز هم خانم‌هایی هستند که با تصور پاک‌کنندگی بیشتر و داشتن یک محلول قوی‌تر، اقدام به ترکیب چند ماده شیمیایی می‌کنند. برای مثال، ممکن است برخی خانم‌ها از چاه باز کن بدون رقیق کردن آن استفاده کنند.
غلظت بالای مواد شیمیایی، تحریک مخاط تنفسی، چشم‌ها و پوست را در پی دارد. برخی خانم‌ها اقدام به ترکیب سفید کننده با جوهر نمک رقیق می‌کنند که انجام این کار باعث تصاعد گازهای محرک و آسیب رسان به مخاط تنفسی و چشمی خواهد شد، ضمن این‌که حملات آسمی را نیز به دنبال دارد.
اگر برق کسی را بگیرد! برق گرفتگی می‌تواند با آسیب فیزیکی همراه باشد و باعث پرت شدن، ایجاد سوختگی جدی و عمقی یا حتی ایست قلبی شود. چنانچه فردی دچار برق گرفتگی شود، باید در وهله اول، منبع اصلی برق را قطع کرد یا با یک وسیله عایق، مثل چوب خشک، دسته پلاستیکی مثل تی، او را از منبع برق جدا
کرد. گرفتن لباس با دستکش عایق و کشیدن او، یکی دیگر از کارهایی است که می‌توان برای جدا کردن فرد از برق انجام داد. بعد از این‌که او از برق جدا شد، باید حتما با اورژانس و آتش‌نشانی تماس گرفت. چنانچه بر اثر برق گرفتگی پرت شده باشد، احتمال آسیب به ستون فقرات وجود دارد در نتیجه در چنین شرایطی باید از جابه‌جایی فرد
اجتناب کرد. در برخی موارد، برق گرفتگی منجر به وخیم شدن حال فرد نمی‌شود و تصور می‌شود مصدوم مشکلی ندارد در حالی‌که احتمال آسیب به بخش‌های داخلی بدن در چنین شرایطی وجود دارد پس در چنین شرایطی باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد و تصور نکند مشکلی او را تهدید نمی‌کند. اگر ادرار به رنگ چای در بیاید، می‌تواند نشانه‌ای از در معرض آسیب قرار گرفتن کلیه باشد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
