کسانی که عذرخواهی را آموخته‌اند،موفق ترند

سایت بدون -ما آدم‌ها گاهی فکر می‌کنیم عذرخواهی کردن، صلابت و استواری‌مان را می‌ستاند و غرورمان را مخدوش می‌کند. به همین دلیل بیش از آنکه خطاهایمان را با عذرخواهی برگردانیم، دلیل‌تراشی می‌کنیم و در مقام توجیه برمی‌آییم. به نظر می‌رسد هر چه می‌گذرد، توان و هزینه و جسارت عذرخواهی در شیوه زندگی ما کمتر می‌شود و بر غلط، پای فشردن بیشتر! گرچه همه ما این تجربه را داشته‌‌ایم که وقتی عذر می‌خواهیم، ارزش و منزلتمان بیشتر شده است، ولی انگار غرور درونمان نهیب می‌زند که به جای عذرخواهی، پافشاری بر خطا را برگزینیم. در حوزه فرهنگی نیز چنین هستیم. کمتر روشنفکر و نویسنده‌ای است که در دیار ما بر سخنان گذشته‌اش نقد و به تحول خود اشاره کرده باشد. در جهان جدید و مجازی که هر چیز حتی پیش از آنکه اتفاق بیفتد، انگار برملا شده است، عذرخواهی نه‌تنها شیوه‌ای اخلاقی که طریقی هوشمندانه است تا آدمی با «خودانتقادی» و «خودافشاگری»، از توهم بی‌نقصی به منزل عذر رود و البته راه را بر طعن طاعنان و کنایه مترصدان ببندد. اگر عذرخواهی اصیل باشد و از جانمان برآید، مرهمی است بر زخم و التهاب درون و بی‌تردید ما را به ساحل آرامش می‌نشاند. در اخلاق، عذرخواهی جزو وظایف گذشته‌نگر است، چنانکه به ما یاد می‌دهد حواسمان بر ردپایمان باشد و منتظر برف بعدی برای محو شدن آن نباشیم. حوزه سلامت از آنجا که با درد و رنج و جان و مرگ و زندگی سر و کار دارد، حوزه پرتنشی است. بیماری که از سردرد خشمگین می‌شود و ناسزایی به کسی می‌گوید، پرستاری که از فرط کار، خسته می‌شود و با همکارش تندی می‌کند، طبیبی که خطایی علمی می‌کند یا رفتار ناروایی از خود نشان می‌دهد، همه، برای خودشان در وهله اول و نیز برای دیگران محتاج عذرخواهی کردن‌اند. در فلسفه روان‌شناسی آمده است که آدم‌های محبوب با پوزش خواستن، محبوب‌تر می‌شوند. درنگ کنیم؛ کسانی که عذرخواهی را آموخته‌اند در زندگی فردی و اجتماعی موفق‌ترند.
دکتر حمیدرضا نمازی
عضو گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران

لطفا با لمس عکس زیر عضو کانال تلگرامی بدون شوید