بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
سایت بدون – در اواسط قرن هیجدهم، آدام اسمیت، کتابی را منتشر کرد که با انتشار آن پایه‌های اقتصاد مدرن ریخته شد از نگاه اسمیت، ثروت ملل تنها در انباشت سرمایه خلاصه نمی‌شد بلکه در تقسیم کار و در نتیجه توزیع ثروت در میان اقشار مختلف مردم نتیجه دارد. برداشت نوین اسمیت از ثروت عملاً با شروع صنعتی شدن اقتصادها، رنگ و بوی تازه‌ای را به اقتصاد و علمی کردن آن داد.
شاید اسمیت اگر الان زنده بود، با توجه به انباشت سرمایه‌ای که در کشورها رخ می‌دهد، نگاه متفاوت و از زاویه دیگری به اقتصاد می‌پرداخت. زیرا براساس آخرین گزارش «ثروت جهانی» حدود ۱۷ درصد ثروت جهان در اختیار ۱۰۰۰ نفر است. از این ۱۰۰۰ نفر، نیمی از آن – ۵۰۰ نفر – در ایالات متحده و چین زندگی می‌کنند.
در گزارش سالانه «ثروت جهانی» که بنیاد «کردیت سویس» آن را منتشر می‌کند آمده است که ثروت یک جزء کلیدی سیستم اقتصادی است. منظور از ثروت، ارزش دارایی‌های مالی به اضافه دارایی‌های واقعی (اساساً خانه) است که یک خانوار دارد که از آن بدهی‌هایشان کسر می‌شود. از ثروت به عنوان یک ذخیره منابع برای مصرف آینده بویژه در دوره بازنشستگی به کار می‌آید. همچنین ثروت فرصت‌هایی را برای تقویت بخش غیر‌رسمی و فعالیت‌های کارآفرینی بویژه در زمانی که به طور مستقیم برای وام استفاده می‌شود یا تضمین آن می‌شود، فراهم می‌کند. در این گزارش قید شده است که اما مهمتر از همه، ثروت به خاطر ظرفیتش برای کاهش آسیب‌پذیری در برابر تکانه‌ای از قبیل بیکاری، بیماری و بلایای طبیعی یا فراگیری کرونایی فعلی، ارزشمند است.
در این گزارش آمده است که در سال گذشته میلادی -۲۰۱۹- به کل ثروت جهانی حدود ۳۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار افزایش یافت و ثروت جهانی به ۳۹۹ هزار و ۲۰۰ میلیارد دلار رسید و سرانه ثروت هر بزرگسال – که در این گزارش تعداد آنها به ۵٫۲ میلیارد نفر تخمین زده شده است – به ۷۷ هزار و ۳۰۹ میلیارد دلار رسیدکه نسبت به سال ۲۰۱۸ حدود ۸٫۵ درصد افزایش یافت.
اما در دوران پاندمی کرونا چه اتفاقی بر سر ثروت خانوارها افتاد؟ بنابر این گزارش، از میان ۳۵ کشوری که داده‌های ترازنامه مالی خود را منتشر کرده‌اند ۲۷ کشور از کاهش ثروت خالص مالی خانوارها خبر داده‌اند و چهار کشور دانمارک؛ استرالیا، ایالات متحده و کانادا میزان این کاهش را بیش از ۹ درصد اعلام کرده‌اند. بنابر تخمین این گزارش، در کل جهان ثروت خانوارها از ژانویه تا ماه مارس ۲۰۲۰ حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار کاهش یافت که نسبت به پایان سال ۲۰۱۹ حدود ۴٫۴ درصد افت داشته است. دو سوم کاهش این ارزش ناشی از کاهش ارزش ارزها در برابر دلار امریکا است که اگر نرخ برابری ثابت می‌ماند این کاهش معادل ۱٫۲ درصد می‌شد.
در این گزارش آمده است: بنا بر داده‌های ترازنامه‌هایی که در فصل دوم سال ۲۰۲۰ منتشر شده است نشان می‌دهد که ثروت خانوارها به سطح پایان سال گذشته میلادی رسیده است حداقل برای اکثر کشورهایی که ارز آنها در برابر دلار کاهش نیافته است.
این گزارش تخمین می‌زند که ثروت کل جهان در اواسط سال ۲۰۲۰ بالاتر از شروع سال ۲۰۲۰ شده است یعنی حدود یک هزار میلیارد دلار یا ۳ دهم درصد افزایش یافته است. اگر نرخ برابری ارز ثابت بماند کل ثروت جهان ۱۰ هزار و ۸۰۰ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
اما ثروت خانوارها در مناطق مختلف جهان چگونه است؟ بنابر این گزارش در پایان سال ۲۰۱۹ میزان ثروت قاره آفریقا ۴ هزار و ۸۰۵ میلیار دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال آن ۷ هزار و ۳۷۲ دلار بود.قاره آسیا – پاسیفیک حدود ۷۰ هزار و ۳۹۷ میلیارد دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال آن ۵۷ هزار و ۷۳۹ دلار بود. کشور چین میزان ثروت آن بالغ بر ۷۷ هزار و ۹۷۸ میلیارد دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال آن ۷۰ هزار و ۹۶۲ دلار بود. ثروت قاره اروپا حدود ۹۴ هزار و ۲۸۹ میلیارد دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال آن ۱۵۹ هزار و ۷۳۰ دلار تخمین زده شد. ثروت کشور هند بالغ بر ۱۵ هزار و ۳۰۹ میلیارد دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال آن ۱۷ هزار و ۲۹۹ دلار بود. اما امریکای لاتین ثروت آن بالغ بر ۱۲ هزار و ۴۱۸ میلیارد دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال این منطقه ۲۸ هزار و ۱۸۰ دلار بود. ثروت امریکای شمالی که شامل ایالات متحده و کانادا است بالغ بر ۱۲۳ هزار و ۹۸۳ میلیارد دلار و سرانه ثروت هر بزرگسال آن ۴۴۶ هزار و ۶۳۸ دلار بود.
در این گزارش آمده است که نقشه جهانی ثروت نشان می‌دهد که ثروت سرانه بالاتر از ۱۰۰ هزار دلار در امریکای شمالی، اروپای غربی و در میان بخش‌های ثروتمند آسیای شرقی، پاسیفیک و خاورمیانه قرار دارند. سوئیس با سرانه ثروت ۵۹۸ هزار و ۴۱۰ دلار در سال ۲۰۱۹ پیشتاز کشورها بود. پس از سوئیس، هنگ‌کنگ با ۵۱۸ هزار و ۸۱۰ دلار در مقام دوم، ایالات متحده با ۴۶۳ هزار و ۵۵۰ دلار در مقام سوم، استرالیا با ۴۱۹ هزار و ۴۶۰ دلار و زلاند نو با ۳۴۱ هزار و ۶۰۰ دلار به ترتیب در مقام چهارم و پنجم قرار دارند.
اما در چه رشته‌هایی میلیاردرها وجود دارند و تعداد آنها چقدر است؟ بنا بر این گزارش رشته مالی و سرمایه‌گذاری، بیشترین میلیاردرها را به خود جذب کرده است. تعداد میلیاردرها در این رشته بالغ بر ۱۴۴ نفر است که متوسط ثروت خالص هرکدام از آنها حدود ۶۸ میلیارد دلار است، پس از آن فناوری با ۱۲۵ نفر با میانگین ثروت خالص ۷۲ میلیارد دلار به ازای هر نفر، مد و خرده‌فرشی با ۱۲۰ میلیاردر و میانگین ثروت ۶۷٫۵ میلیارد دلار در هر نفر در رتبه سوم، مستغلات با ۹۶ نفر و میانگین ثروت ۷۴ میلیارد دلار در رتبه چهارم قرار دارند. بخش انرژی که تا اوایل قرن بیست و یکم در رده‌های اول این جدول قرار داشت اکنون به رتبه نهم تنزل کرده است در بخش انرژی تعداد میلیاردرها ۴۳ نفر و میانگین ثروت هر نفر ۶۹٫۴ میلیارد دلار است. در کل ۱۰۰۰ نفر میلیاردر در رشته‌های مختلف در جهان وجود دارند که میانگین ثروت هر نفر از آنها ۷۰٫۳ میلیارد دلار بود که در دوره پس از پاندمی کرونا میزان ثروت آنها به ۸۴ میلیارد دلار افزایش یافت که بخش فناوری با حدود ۳۰ درصد افزایش بالاترین رشد را در بین رشته‌ها به خود اختصاص داد. میانگین ثروت هر کدام از میلیاردرهای این بخش از ۷۲ میلیارد دلار به ۹۶ میلیارد دلار رسید.
توزیع کشوری این ۱۰۰۰ میلیاردر قابل توجه است. ایالات متحده با ۳۵۸ نفر در بالای جدول قرار دارد، چین با ۱۴۲ نفر در رده دوم قرار دارند. به عبارت دیگر ۵۰ درصد از میلیاردرها در امریکا و چین زندگی می‌کنند. آلمان با ۶۶ نفر در رده سوم، روسیه با ۴۳ نفردر رده چهارم، هند با ۳۹ نفر در رده ششم. کره جنوبی با ۹ نفر در قعر جدول یا به عبارتی در رده بیستم قرار دارد.
اما تعداد میلیونرها چقدر است؟ در پایان سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۵۲ میلیون نفر میلیونر در جهان وجود داشت که ایالات متحده با ۲۰٫۲ میلیون نفر یا ۳۹ درصد، کل میلیونرهای جهان را به خود اختصاص داده بود. چین با ۱۱ درصد یا ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در رده دوم که از ژاپن که اکنون ۶ درصد میلیونرها را دارد جلو زد، پادشاهی متحد که ما به اسم بریتانیا می‌شناسیم با ۵ درصد در رده چهارم قرار دارد.
