بایگانی برچسب: ریشه ضرب المثل

سایت بدون – این ضرب‌المثل نوعی نفرین یا آرزوی بد برای کسی است که نسبت به دارایی‌ها، موفقیت‌ها، یا زیبایی‌های دیگران حسادت می‌ورزد. معنای اصلی آن چنین است: هر که چشم دیدن خوبی‌های دیگران را ندارد، خدا کورش کند! در واقع، این مثل برای دفع شرّ حسود به کار می‌رود و معمولاً با لحنی تحکمی، دفاعی یا گاه طنزآمیز بیان …

سایت بدون – این ضرب‌المثل بیان می‌کند که کسی که نیت ناپاک، قلب پرکینه یا نیت پلید دارد، نمی‌تواند عمل نیک یا نتیجه‌ای پاک به بار بیاورد. منظور این است که منشأ اعمال انسان، نیت و درون اوست؛ اگر درون تیره باشد، ظاهر و اعمال هم دیر یا زود رنگ و بوی همان تیرگی را می‌گیرند. 📜 ریشه و خاستگاه: …

سایت بدون – ادبیات عامیانه‌ی فارسی، سرشار از ضرب‌المثل‌هایی است که گرچه ممکن است در ظاهر ساده یا حتی طنزآمیز به‌نظر برسند، اما درون‌مایه‌ای عمیق، تجربه‌محور و گاه بسیار تلخ دارند. یکی از این ضرب‌المثل‌ها که در میان مردم رایج است، «خر بی‌صاحب را همه سوار می‌شن» است. این مثل در فرهنگ ایرانی بارها در موقعیت‌های اجتماعی، سیاسی و شخصی …

سایت بدون – این ضرب‌المثل نوعی ابراز غرور، خشنودی، یا پیروزی همراه با طعنه به حسودان یا بدخواهان است. گوینده با بیان این جمله، موفقیت یا شادی خود را در برابر کسانی که از دیدن آن رنج می‌برند، با افتخار و بی‌پروایی اعلام می‌کند. 📌 معانی ضمنی و روان‌شناختی ابراز غرور یا پیروزی:گاهی پس از موفقیت، گوینده این جمله را …

سایت بدون -عبارت «خواب دیدی، خیر است» نوعی واکنش شوخ‌طبعانه، کنایه‌آمیز یا آرام‌کننده به کسی است که رؤیایی عجیب، نگران‌کننده یا بعید را بازگو می‌کند. گوینده با این جمله یا قصد تسکین طرف مقابل را دارد، یا منظورش این است که آنچه گفته شد واقعیت ندارد و صرفاً خیال یا توهم است. 📌 معانی ضمنی در بافت‌های گوناگون تسلی‌بخش و …

سایت بدون – ضرب‌المثل «زمین گوش دارد، هوا چشم» یکی از پرمعناترین و کهن‌ترین مثل‌های فارسی است که در بستر فرهنگ شفاهی ایرانی شکل گرفته و همچنان در مناطق مختلف ایران، به‌ویژه در بافت‌های روستایی و سنتی، کاربرد دارد. این ضرب‌المثل دربرگیرنده‌ی نگرش عمیق ایرانیان به طبیعت و رابطه‌ی انسان با جهان پیرامون است. ✅ معنای ظاهری و مفهومی: ظاهر …

سایت بدون – ضرب‌المثل «دل که رفت، عقل نمی‌ماند» یکی از مثل‌های پرمعنا در زبان فارسی است که به رابطه‌ی میان عشق (دل) و عقل (خِرَد) می‌پردازد. در ادامه، این ضرب‌المثل را از لحاظ معنایی، ریشه‌ی تاریخی، کاربردها در ادبیات فارسی و موقعیت‌های روزمره بررسی می‌کنیم. 🌿 معنای ضرب‌المثل عبارت «دل که رفت، عقل نمی‌ماند» بیانگر این نکته است که …

سایت بدون – ضرب‌المثل «توبه‌ی نصوح» یکی از مشهورترین اصطلاحات و تعابیر زبان فارسی است که بارها در مکالمات روزمره، متون ادبی و دینی به کار رفته است. این عبارت، به‌ویژه در زبان مردم ایران، نمادی از پشیمانی عمیق و بازگشت صادقانه از گناه به‌سوی اصلاح رفتار و ترک اشتباهات گذشته است. در ادامه، شکل درست این اصطلاح، ریشه‌های تاریخی …

سایت بدون – ضرب‌المثل «آب در کوزه و ما تشنه‌لبان می‌گردیم» معنایی بسیار لطیف و پرمغز دارد.به طور خلاصه، این مثل زمانی به کار می‌رود که چیزی که انسان به دنبال آن است، در حقیقت در نزدیکی او یا در دسترس او قرار دارد، اما از روی نادانی، غفلت یا بی‌خبری به دنبال آن در جاهای دیگر می‌گردد. در واقع …

سایت بدون – ین ضرب‌المثل پرکاربرد فارسی یکی از مشهورترین و کهن‌ترین ضرب‌المثل‌هاست و معمولاً زمانی به کار می‌رود که کسی نمی‌خواهد از دیگری کمکی بگیرد یا انتظاری داشته باشد، اما از او می‌خواهد که حداقل مزاحم و دردسرساز نباشد. به بیان ساده‌تر، وقتی از کسی توقع خیر و نیکی نمی‌رود، ولی از او خواسته می‌شود که لااقل زیانی نرساند، …