بایگانی برچسب: مفهوم ضرب المثل

سایت بدون – ضرب‌المثل «یک سر دارد و هزار سودا» از جمله مثل‌های پرکاربرد فارسی است که در گفتگوهای روزمره، ادبیات، شعر و حتی متون رسمی هم دیده می‌شود. این ضرب‌المثل از لحاظ معنا، ساختار و تاریخچه، ریشه‌های جالب و کاربردهای متنوعی دارد که در ادامه به‌طور کامل به آن می‌پردازیم: 🔹 معنای ضرب‌المثل «یک سر دارد و هزار سودا» …

سایت بدون- ضرب‌المثل «چون غرض آمد، هنر پوشیده شد» یکی از پرمعناترین ابیات زبان فارسی است که به صورت ضرب‌المثل درآمده و در موقعیت‌های مختلفی به‌کار می‌رود. این عبارت از سعدی شیرازی، شاعر و حکیم نامدار قرن هفتم هجری، برگرفته شده است و همچنان یکی از پرکاربردترین مثل‌های اخلاقی و اجتماعی در زبان فارسی است. ضرب‌المثل «چون غرض آمد، هنر …

سایت بدون – ضرب‌المثل «در نیابد حال پخته هیچ خام» یکی از مشهورترین و پرمغزترین عبارات برگرفته از مثنوی معنوی مولانا است. این مثل، هم ریشه عرفانی دارد و هم در زندگی روزمره کاربردهای فراوانی یافته است. در ادامه، به تحلیل کامل این ضرب‌المثل از نظر معنا، ریشه، کاربرد، و تفاسیر عرفانی می‌پردازم: 🟨 اصل بیت در نیابد حال پخته …

سایت بدون – ضرب‌المثل «شیر لوطی علیخان» یکی از اصطلاحات کنایه‌آمیز در زبان فارسی است که به افرادی اشاره دارد که زمانی دارای قدرت و شوکت بوده‌اند، اما به‌مرور زمان و تحت تأثیر شرایط، به موجوداتی رام و بی‌اثر تبدیل شده‌اند. 🐾 ریشه تاریخی ضرب‌المثلاین ضرب‌المثل به دوره قاجار بازمی‌گردد. در آن زمان، فردی به نام «لوطی علیخان» شیری را …

سایت بدون – ضرب‌المثل «خر کریم را نعل کردن» یکی از اصطلاحات کنایه‌آمیز و پرکاربرد در زبان فارسی است که به معنای رشوه دادن یا پرداخت باج برای جلب رضایت فردی بانفوذ به کار می‌رود. این عبارت ریشه در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار دارد و داستانی شنیدنی در پس آن نهفته است. 🐴 ریشه تاریخی ضرب‌المثل در زمان ناصرالدین‌شاه، فردی به …

سایت بدون – این ضرب‌المثل می‌گوید: اگرچه کوشش مهم است، اما برخی چیزها ذاتاً از حدود طبیعی‌شان خارج نمی‌شوند و نمی‌توان از چیزی که استعداد و قابلیت ذاتی ندارد، انتظار نتیجه‌ای متفاوت داشت. در واقع این ضرب‌المثل بر این نکته تأکید دارد که: “گل” که نماد زیبایی و نتیجه مطلوب است، از “شاخ بید” که نرم، انعطاف‌پذیر، اما بی‌گل است، …

سایت بدون – ضرب‌المثل «هر دم از این باغ بری می‌رسد» یکی از معروف‌ترین و پرکاربردترین مثل‌های زبان فارسی است که هم در متون رسمی و هم در گفتار روزمره استفاده می‌شود. این ضرب‌المثل ریشه در شعر فارسی دارد و علاوه بر زیبایی زبانی، حاوی نکات عمیق فرهنگی و فلسفی است. در ادامه به بررسی کامل این مثل از نظر …

سایت بدون- ضرب‌المثل «چو فردا شود، فکر فردا کنیم» یکی از مثل‌های رایج و پرکاربرد در زبان فارسی است که ریشه‌ای کهن در ادبیات کلاسیک فارسی دارد و در قالب‌های مختلف شعری و نثری نیز بازتاب یافته است. در ادامه، بررسی کامل این ضرب‌المثل از نظر معنا، کاربرد، ریشه و نگاه انتقادی به آن ارائه می‌شود. 🔹 معنی و مفهوم …

سایت بدون – ضرب‌المثل «به قندیل یخ آتش در نگیرد» از جمله مثل‌های زیبا و پرمفهوم فارسی است که ریشه در ادبیات کلاسیک به‌ویژه در شعر نظامی گنجوی دارد. در ادامه، شرح مفصل این ضرب‌المثل شامل ریشه، معنی، کاربردها و جایگاه آن در ادب فارسی ارائه می‌شود: 🔹 معنی ظاهری و لغوی قندیل یخ: به توده یخی گفته می‌شود که …

سایت بدون – ضرب‌المثل «مرده از جوع، به که زنده به قرض» یکی از مثل‌های کهن، پرمفهوم و پربار در زبان فارسی است که ریشه در نگرش فرهنگی، اخلاقی و اقتصادی جامعه ایرانی به مسئله قرض گرفتن، آبرو و استقلال مالی دارد. در ادامه به بررسی این ضرب‌المثل از ابعاد معنایی، ریشه‌های تاریخی و فرهنگی، کاربردها، و بازتاب‌های اجتماعی آن …