بدون دانستن حق شماست ، بیشتر بدانید
وصال روحانی
خبرنگار
همزمان با پایان تابستان امسال سینمای جهان یک بار دیگر اوضاع اقتصادی‌اش را مرور می‌کند و حالا بیش از هر زمانی مطمئن است که تابستان نحس و بالنسبه کم فروش 2017 را به فراموشی سپرده است. تابستانی که در آسیا و آفریقا از 20 تا 22 سپتامبر (29 تا 31 شهریور) پایان گرفت و در امریکای شمالی اول سپتامبر (10شهریور) به نقطه پایانی‌اش رسید، 4/38 میلیارد دلار را در سطح امریکای‌شمالی و 8/74 میلیارد دلار را با احتساب سایر قاره‌ها به بارآورد و با توجه به اینکه این فقط آمار تابستان 2018 است و هنوز حدنصاب‌های فروش زمستان و بهار 2018 به آن اضافه نشده و فروش فصل پاییز تازه آغاز شده است، ثبت یک رکورد تاریخی تازه در حافظه هالیوود محتمل‌ترین امر می‌نماید.
دیسنی در جایگاه یونیورسال
اگر در سال 2016 یک یونیورسال احیا شده سایر استودیوهای سینمایی عمده جهان را زیر سایه خود گم کرد دو سالی است که والت‌دیسنی دیگر کمپانی قدیمی و کلاسیک هالیوود عنان کارها را در دست گرفته و برای دومین سال متوالی در راه دستیابی به‌عنوان سود آورترین استودیوی جهان قرار دارد. دیسنی در این راستا به تنها استودیو در تابستان امسال تبدیل شد که فروش کارهایش در این فصل از رقم یک میلیارد دلار عبور کرده و برای ثبت چنین رقمی فیلم کارتونی و پرطرفدار «شگفتانگیزها 2» دست به‌کار بزرگی زد. این فیلم که ادامه‌ای بر قسمت اول این کارتون مفرح (محصول 2004) به شمار می‌آید، با عبور از مرز 600 میلیون دلار در امریکای شمالی به پرفروش‌ترین انیمیشن به نمایش درآمده در این منطقه از جهان در تمامی تاریخ تبدیل شد.
پیشتازی «انتقامجویان»
اما شگفتانگیزها تنها «ابر فیلم» تابستان امسال نبود و آثار پرفروش از در و دیوار سینمای دنیا بالا می‌رفتند. قسمت سوم «انتقامجویان» یا اونجرز که از سری فیلم‌های کمیک استریپی بسیار سودرسان است، با عبور از 2.046 میلیارد دلار که محصول نمایش‌آن در فصول بهار و تابستان است، در صدر آثار درآمدساز امسال سینمای جهان قرار گرفته و بد نیست بدانید که نام جنبی و کامل‌کننده «جنگ داخلی» هم برای تفکیک شدن این فیلم از دو قسمت قبلی Avengers به آن اطلاق شده است. فیلم دوم جدول پرفروش‌های 2018 که البته رسیدن به آن بسیار آسان‌تر از سرنگون کردن اونجرز از صدر جدول است، همان «پلنگ سیاه» است که کار دیگری از تبار کمیک استریپ‌ها است. این فیلم نیز در یک ماه و نیم آخر بهار و در طول تابستان تازه پایان یافته 1.34 میلیارد دلار فروخت و باز هم ثابت شد که کمیک استریپ‌ها که از 1978 و با قسمت اول سوپرمن آغاز شدند و از 1989 با «بت‌من یک» دوران طلایی‌شان آغاز شد، تمامی ابزار لازم را از منظر سینما دوستان برای مقبول شناخته شدن و جواب دادن نجومی در گیشه‌ها دارند.
ردپاهای پررنگ
درست است که فیلم‌های دیگر و آثار غیر کمیک استریپی هم در جدول پرسودهای تابستان امسال و کل 9 ماه سپری شده از 2018 خودنمایی کرده‌اند اما در میان 10 فیلم صدر جدول درآمدآفرینان 2018 چهار فیلم کمیک بوکی هستند که «ددپول2»، «مرد مورچه‌ای و زنبور» و البته اونجرز و Black Panther نام دارند. اگر دیدگاه‌مان را به 30 فیلم صدر جدول پرفروش‌های 2018 بسط بدهیم، کمیک استریپی‌ها بر خلاف سال‌های گذشته کم پیدا‌تر می‌شوند اما یک بار دیگر ردپای قوی فیلم‌های فرانچیزی و چند قسمتی و بلاک باستر‌ها را که میلیون‌میلیون فروخته‌اند، پررنگ می‌یابیم و قسمت ششم فیلم‌های حادثه‌ای- جاسوسی «مأموریت غیرممکن» با بازی تام کروز در نقش اصلی، «سولو: یک داستان استاروارزی» که مشتق از فیلم‌های هشتگانه و فانتزی «جنگ ستارگان» است. قسمت دوم فیلم موزیکال و شیرین «ماما، میا»، بخش دوم «50 سایه خاکستری» که نام «50 سایه آزاد شده» را یدک می‌کشد، «اوشن 8» نسخه زنانه اوشن‌های 11، 12 و 13، بخش دوم فیلم حادثه‌ای- دریایی «Pacific Rim» و قسمت چهارم فیلم‌های خیالی پر تحرک «دونده مارپیچ» به این جمع تعلق دارند و البته بخش دوم فیلم پلیسی «اعتدال دهنده» نیز از این جمع خارج نمی‌شود زیرا مأمور مخفی سیاهپوست و بازنشسته‌ای که نقش او را دنزل واشینگتن بازی می‌کند و برخلاف میلش به عرصه کارزار بر می‌گردد تا تبهکاران بین‌المللی را سرکوب کند، به سبک و سیاق لیام نیسون دیگر ستاره پیر 10سال اخیر سینمای اکشن هر چیزی هست الا مردی که بتوان از حافظه سینما دوستان و از گیشه‌های هالیوود پاک کرد.
آدمکشی گسترده به‌خاطر یک سگ!
دیر زمانی است که هالیوود عادت کرده به فلسفه و تدبیر و موضوع فیلم‌های پرفروشش و آنهایی که بسرعت طلایی می‌شوند، فکر نکند و اگر چیزی جواب داد قسمت‌های بعدی‌اش را هم بسازد و تولد قسمت دوم «جان ویک» مأمور بازنشسته دیگری با بازی کیانو ریوز که چون سگ محبوبش را می‌کشند یک لشکر از گانگسترها را از پای در می‌آورد؛ محصول همین رویکرد است و بیهوده نیست که مردان ایکس و مشتقات آن 11 نسخه داشته‌اند و بت‌من به قسمت هشتم رسیده و سوپرمن 7 قسمتی است و اسپایدرمن با لباس عنکبوتی‌اش به سوی قسمت هفتم خود خیز برداشته و حتی قهرمانان مهجوری مثل «مرد مورچه‌ای»، «Arrow»و «سایه» لااقل یکی دو قسمت پرفروش داشته‌اند و «ددپول» به‌عنوان منفی‌ترین و «ضدقهرمان ترین» قهرمان کمیک استریپی با آمار فوق‌العاده قسمت دومش در سال 2018 چندان از آمار زمان اکران قسمت اولش در سال 2016 دور نیفتاد. حتی مجموعه کاراکترهای منفی کمیک بوک‌ها تحت نام «جوخه خودکشی» در سال 2016 چنان پیشتازی کرد که‌هالیوود قسمت دوم آن را هم پرورانده است و «کاپیتان آمه‌ریکا» مثل اونجرز مجموعه‌ای از قهرمانان نیک سیرت کمیک بوکی را در کنار یکدیگر در خدمت داشته است. حتی وقتی دیده می‌شود که چهره‌هایی مانند‌هالک سبز و غول پیکر گیشه‌ها را تسخیر می‌کنند ولی در بند قراردادهای ناهمگون و مشکلات حقوقی و قضایی گرفتار می‌شوند و پس از دو قسمت متوقف می‌مانند، مارول و والت‌دیسنی سردمداران ساخت کمیک استریپ‌ها چنان قلدر و هوشمندانه عمل می‌کنند که این قهرمانان را نیز به جمع فیلم‌های چند شخصیتی خود ارجاع می دهند و این چنین است که‌هالک با وجود نداشتن یک فیلم مستقل از 2009به بعد در چهار فیلم ترکیبی مارول رؤیت شده و اونجرزها سرآمد آنها بوده‌اند.
به دنبال تک قهرمانان باقی مانده
در این راستا قطعاً جای تعجب ندارد که متذکر شویم مارول از یک سو و رقیب بزرگ انتشاراتی – سینمایی‌اش یعنی دی سی کمیکز برنامه ساخت فیلم‌های کمیک بوکی خود تا سال 2025 را تدوین و اعلام کرده‌اند و پس از جواب دادن «زن شگفت‌انگیز» با بازی گال گادوت در سال 2017 و ساخت قسمت دوم آن رویکرد به تک قهرمانان باقی مانده در داستان‌های مصور و کمیک بوک‌های قدیمی آغاز شده است. برخی از قهرمانان قبلی هم به حدی مستقل و قدرتمند شده‌اند که از درون یک مجموعه بیرون کشیده شده و تبدیل به تک قهرمانان انفرادی شده‌اند و کاراکتر وولورین از سری آثار «مردان ایکس»، «هارلی کوئین» از سری دشمنان مرد خفاشی و همچنین دختر گربه‌ای از آن قبیل است.
پول اندوزی به لطف صلح دوستی
سال 2018 بی‌گمان سال تثبیت هر چه بیشتر کارتون‌ها هم بوده است و شاید صلح دوستی و زندگی شیرینی را که در عین تلخی‌های زندگی در یک جهان آماده انفجار تبلیغ می‌کنند، دلیل اصلی این رونق باشد. اضافه بر «شگفتانگیزها 2» که بیشتر وصف آن رفت، انیمیشن‌ها در میان 30 فیلم پرفروش سال 2018 چند نماینده دیگر را هم دارند که «هتل ترانسیلوانیا 3»، «شکار هیولا 2»، «پیتر خرگوشه» و «پدینگتون 2» هستند و این تازه در سالی است که‌هالیوود به اندازه گذشته نزدیک با کارتون‌هایش قدرت نمایی نکرده و سهم سایر فیلم‌های حادثه‌ای و بلاک باسترهای خود را بیشتر کرده است.
بدون تغییر در فصل اسکار
باید تأکید کرد که در انتظار تغییر اساسی در جدول پرفروش‌های سینمای جهان در سال 2018 طی سه ماه و چند روز باقی مانده از این سال نباشید زیرا پاییز طبق یک رسم قدیمی و محاسبه سنتی و برداشت معقول، بیشتر زمان اکران فیلم‌های سنگین و رنگینی است که جوایز عمده پایانی سال و بخصوص اسکار را نشانه گرفته‌اند و فیلم‌هایی که در این فصل رقم 300 میلیون دلار فروش را در سطح جهان رد کنند، بسیار انگشت شمارند اما هر چه روی دهد سینمای جهان در پایان محاسبات سال 2018 خود و در آستانه ژانویه 2019قطعاً رقم 12 میلیارد دلار را در سطح جهان رد خواهد کرد تا یک بار دیگر وجوه اقتصادی و نگاه مالی بر هر چیز دیگری در هنر سینما و حتی ملاحظات موضوعی و غنای اندیشه‌ها چربش پیدا کند.